SCHIEDAM/LANDELIJK - Van de 80 actieve historische korenmolens in Nederland zijn er slechts negen die biologisch gecertificeerd zijn. Deze koplopers tonen aan dat historische korenmolens een belangrijke rol kunnen spelen om lokaal de natuurinclusieve landbouw een impuls te geven en om tot een gezonde voedselproductie en biodiverse leefomgeving te komen. Door afstemming met andere molenaars, molenbeheerders, boeren, bedrijven en bakkers laten ze zien dat een biologische (lokale) korte productieketen mogelijk is.
Biologische molens draaien op kwaliteit
Biologische molenaars komen net als vorig jaar in aanmerking voor een bijdrage van het Dinamo Fonds als tegemoetkoming in de jaarlijkse keuringskosten voor de Skal-certificering. Zonder dit biocertificaat mag men producten niet als biologisch verkopen of benoemen. Dit is alleen toegestaan als men voor het strenge toelatingsonderzoek slaagt en zich jaarlijks laat controleren. Het behouden van het Skal-certificaat sluit ook aan bij het streven van molenaars die bij het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde (AKG) zijn aangesloten en mede als doel hebben om gezonde voeding te produceren. Eén van deze molenaars is Sjors Pijnappel die samen met zijn vrouw Gerdien op de molen De Vier Winden in het Geldersche Vragender al jaren biologisch graan malen. Met hun gecontroleerde inkoop van biologisch graan leveren zij een constante kwaliteit aan meelproducten voor vele bedrijven. Hun molen is hierdoor tot een grote meelfabriek uitgegroeid die aan ruim 40 niet Skal-gecertificeerde molens levert zodat zij wel biologische graan kunnen malen en/of meelproducten kunnen verkopen.
Korenmolens als motor voor de korte keten economie en Biodiversiteitsherstel
Biologische korenmolenaars zijn goede verbinders van biologische boeren, bakkers en bedrijven die gezamenlijk de lokale voedselkwaliteit, voedselzekerheid en de biodiversiteit willen versterken. De biologische molen De Twee Gebroeders in het Zuid-Hollandse Wijk en Aalburg van molenaars Gerard van Wijngaarden en Sven Verbeek fungeert als aanjager van het herstel van de biodiversiteit op het akkerland; de boeren krijgen een hogere prijs voor hun biologische graan wanneer zij ook bloeiende akkerranden aanleggen voor onder andere vogels en insecten. In Fryslân is vrijwillige molenaar Eelke Rijpkema van korenmolen De Weyert in Makkinga betrokken bij de stuurgroep ‘Van akker naar bakker’ net als teler Karl Brouwer. Hij krijgt een goede prijs voor zijn natuurinclusieve tarwe en heeft zijn akkerland met heggen en een keverbank hersteld. Dit laat zien dat een historische molen de verbinding kan zijn om een korte keten van biologische boeren, ambachtelijke bakkers en de consument te realiseren, die ook tot een soortenrijker akkerland leidt.
Werkende molens kosten minder
Stilstand is achteruitgang en dit geldt zeker voor molens. De vele stenen korenmolens zijn niet gebouwd met spouwmuren en dit betekent dat wanneer de stenen nat worden het regenwater uiteindelijk door de gehele muur naar binnen trekt. En wanneer een molen niet regelmatig wordt gebruikt, hoopt zich dus veel vocht op dat tot aantasting van de houten balken en vloeren leidt door schimmels en houtrot. Dagelijks of regelmatig gebruik van de molen kan dit tegen gaan en zo aanzienlijke herstelwerkzaamheden in de toekomst voorkomen.
Tiende biologische molen in aantocht
Zo streeft bijvoorbeeld Het Limburgs Landschap in hun molenvisie na dat hun 10 molens actiever worden gebruikt met een grote inzet van vrijwillige molenaars of met de inzet van een beroepsmolenaar. Dit laatste is het geval met De Van Tienhovenmolen in Wolfshuis waarbij Het Limburgs Landschap met de stimuleringsbijdrage van 25.000 euro van het Dinamo Fonds kon investeren in het verbeteren van de maal -en productiefunctie van de molen om het beroepsmatig malen mogelijk te maken en het gereed te maken voor biologische certificering. Molenaar Koen van der Maat hoopt, als de toetsing door het Skal goed wordt doorlopen, de 10de biologische molen van Nederland te worden!
Over het Skal
Het Skal-keurmerk is te herkennen aan het beeldmerk van het groene blaadje dat gevormd wordt door 12 sterren. Skal staat voor "Stichting Keur Alternatief voortgebrachte Landbouwproducten" en is opgericht in 1987. Sinds 1992 is de stichting door de Nederlandse overheid aangewezen om de wettelijke eisen voor biologische producten in Nederland te controleren en het Ministerie van LNV financiert de stichting. Men mag pas na het slagen voor het toelatingsonderzoek het Skal-keurmerk voeren en de producten als biologoische benoemen.
Over het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde
Het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde(AKG) is opgericht in 1976 en streeft ernaar het ambacht van korenmolenaar te behouden en de productie van gezonde voeding te bevorderen. Het gilde bestaat uit ongeveer veertig leden onderverdeeld in meesters, gezellen en leerlingen en organiseert onder andere opleidingen tot korenmolenaars. Een groot aantal maalt beroepsmatig graan en verkoopt dit ter plekke en aan derden.
Over het Dinamo Fonds
Het Dinamo Fonds is als vermogensfonds opgericht vanwege bezorgdheid over de achteruitgang van onze leefomgeving. Door de afnemende biodiversiteit verzwakken populaties van dieren- en plantensoorten en dreigen deze uit te sterven. Hiermee verdwijnen ecosystemen en verandert het klimaat met grote gevolgen voor mens en dier. Het Dinamo Fonds zet zich daarom daadkrachtig in voor herstel van de biodiversiteit en het cultuurlandschap met het ondersteunen van bijzondere projecten en initiatieven die gefinancierd worden uit het rendement van het vermogen.
Foto:
Korenmolen De Vrijheid van Dinamo Fond LR
Windkorenmolen De Vrijheid Schiedam (ZH)
Molenaar Theo de Rooij tderooij@deschiedamsemolens.nl werkt voor de Stichting de Schiedamse Molens die molen beheert en in erfpacht is van de gemeente Schiedam. De molen is Skal-gecertificeerd en aangesloten bij het Ambachtelijk Korenmolenaarsgilde. Windkorenmolen de De Vrijheid is gebouwd in 1785 als ronde stenen stellingmolen. Het is één van de nog meest originele brandersmolens in Schiedam. De molen is dagelijks in bedrijf als ambachtelijke korenmolen en maalt voor het Echte Bakkersgilde, een kring van ambachtelijke bakkers in Zuid-Holland. Daarnaast levert men aan bakkers,(jenever)branders (Nationaal Jenevermuseum), kinderdagverblijven, horeca en retail. In de verderop gelegen molen De Walvisch is een winkel ingericht waar de verschillende meelproducten worden verkocht.