Stedelijk Museum Schiedam en het Rotterdamse curatorenduo Opperclaes doen een poging het onmogelijke mogelijk te maken door die kunst tóch het museum in te halen. Opperclaes, bestaande uit Bruce Tsai-Meu-Chong en Linda van der Vleuten, doet een greep uit de meest eigenzinnige en authentieke kunstenaars uit deze scene en laat zien dat dit werk ook op het museale podium tot zijn recht komt.

Kleurrijke en ​ abstracte kunstinstallaties
​De internationale groep deelnemende kunstenaars Pablo Tomek (FR), Ilke Gers (NZ/NL), Yann L’Outsider(FR), Jason Revok (US), Thomas & Jurgen (NL), Mike Ballard (UK) en Kenneth Letsoin (NL) zijn met hun hoofdzakelijk abstracte werk vanaf 24 mei te zien in Stedelijk Museum Schiedam, samen met een van hun inspiratiebronnen Katharine Grosse (DE). Hun grootschalige, kleurrijke en abstracte kunstinstallaties bieden een nieuwe, rijke blik op abstracte kunst die buiten de traditionele musea ontstaat en gedijt in de publieke ruimte.

Het werk van deze kunstenaars bevindt zich normaal gesproken op bruggen, viaducten, pleinen en (zij)gevels van grote woningcomplexen. Anders dan de vele figuratieve muurschilderingen die projectontwikkelaars en overheden steeds vaker bewust inzetten om hele wijken en buurten te gentrificeren, werken deze kunstenaars vrijwel allemaal abstract, intuïtief en heel fysiek. Zo maakt de Franse kunstenaar Yann L’Outsider enorme abstracte muurschilderingen, vaak op verlaten gebouwen en industrieterreinen. Door zijn spuitbus in verschillende hoeken te houden en te variëren in beweging en snelheid produceert hij de meest fascinerende lijnen, patronen en composities.

Monumentaal en vergankelijk
​Hoewel monumentaal van karakter, is het werk van deze kunstenaars zelden bedoeld of bestemd voor de eeuwigheid. Gebouwen worden gesloopt of krijgen een andere bestemming. Of het werk vervaagt door gebruik of de elementen. De in Nieuw-Zeeland geboren Ilke Gers maakt bijvoorbeeld grote vloerschilderingen. Met een wegbelijningskarretje brengt ze met kalk of tape enorme tekeningen aan op stations- en stadspleinen en zelfs daken. Door weer en wind en de vele voetstappen die erover heen lopen, vervagen haar lijntekeningen daarna langzaam; en zijn daarmee een performance op zich. Mike Ballard maakt op verschillende locaties monumentale sculpturen van restmaterialen, bouwschuttingen en gevonden plaatmaterialen op straat. Ballard laat de werken altijd achter; net zo lang tot ze vergaan of iemand besluit ze te vernietigen. Zo omarmt hij niet alleen figuurlijk de vergankelijkheid; het wordt zelfs een expliciet onderdeel van zijn werk. 

Het schilderen, rollen, sponsen of spuiten op groot formaat is een hele fysieke, lichamelijke handeling en daarmee een belangrijk ingrediënt in het werk. Keuzes worden heel intuïtief en ter plekke gemaakt en een compositie laat zich daarom niet altijd van tevoren uittekenen. 

Het Nederlandse duo Thomas & Jurgen reageert zelfs binnen een en hetzelfde kunstwerk continu op elkaars handelingen, waardoor het eindresultaat zich pas ter plekke ontvouwt. Vaak wordt ook gewerkt met zelf gemaakte gereedschappen. De Amerikaanse Jason Revok ontwikkelde bijvoorbeeld een instrument waarmee hij tot wel 12 spuitbussen tegelijk bedient, en zo razendsnel wandschilderingen maakt. De Franse Pablo Tomek ontwikkelde een techniek geïnspireerd op het met sponsen witkalken van ramen; een praktijk die vaak wordt toegepast als gebouwen (tijdelijk) afgeschermd zijn voor publiek. In zijn schilderingen en sculpturen zie je de spons duidelijk terug. 

Terwijl de makers hun artistieke vrijheid in de publieke ruimte vinden en bevechten, is hun werk niet losgezongen van schilderkunstige tradities. Zo heeft het werk van de Nederlandse Kenneth Letsoin sterke overeenkomsten met abstract-expressionistische tendensen, en dat van Mike Ballard met minimal art. Daarom is ook het werk van de internationaal gevierde Duitse kunstenaar Katharina Grosse in de tentoonstelling opgenomen. Voor vrijwel alle makers is zij een bron van inspiratie, terwijl zij zich grotendeels binnen de institutionele kaders van de kunstwereld heeft ontwikkeld.

​Stedelijk Museum Schiedam en nieuwe kunst
​Al in 2021 presenteerde Stedelijk Museum Schiedam met Glashard een grote tentoonstelling gewijd aan kunstenaars met ‘wortels’ in de graffiti-scene, in de loodsen van een voormalige glasfabriek in Schiedam.

Zie ook:
Internationale post-graffiti tentoonstelling in de glasfabriek

Glashard komt keihard uit de startblokken

Het museum kocht enkele van de daar getoonde werken aan voor de collectie en liet Opperclaes daarna ook samen met de Nederlandse kunstenaar Iriee Zamblé een muurschildering in het museum maken. Het museum vraagt het Rotterdamse curatorenduo Opperclaes dit keer om kunst die normaal in de publieke ruimte gemaakt en getoond wordt, van buiten naar binnen te halen; en een podium in het museum te bieden. Het lijkt een bijna onmogelijke opgave, maar Opperclaes gaat deze uitdaging samen met de acht geselecteerde makers aan. Het resulteert in een spectaculaire en kleurrijke tentoonstelling, met veelal nieuw werk, speciaal voor Schiedam gemaakt, dat inzicht geeft in een artistieke wereld die zich buiten de traditionele instituten ontwikkelt. ​ ​

Opperclaes, Linda van der Vleuten en Bruce Tsai-Meu-Chong, foto Mark Bolk
 
Save the Date! Zaterdag 12 juli | Publieksdag met Opperclaes
 
Kom langs voor o.a. portfoliosessies met experts, een inspirerende Artist Talk en goede beats. Of je nu komt om te leren, te connecten of gewoon voor de sfeer – dit wil je niet missen! ​ Meer details volgen snel, maar zet  ‘m alvast in je agenda!

​BOLD & GRITTY – Abstracte kunst uit de publieke ruimte is mede mogelijk gemaakt vanuit de Basisinfrastructuur voor regionale musea van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Foto boven
Mike Ballard, Layin' in the cut, 2018, gevonden houten reclameborden, Karst Gallery, Plymouth
Foto Mike Ballard