Kleine uitleg: oxytocine is een neuropeptide dat als hormoon en neurotransmitter fungeert bij het leggen van sociale contacten en het hebben van gevoelens van plezier. Maar ook is het “onontBeernaerlijk” bij kwetsbare zaken als moederbinding, vriendschappen, romantiek en seksualiteit. Oxytocine, kortom, is het sociale cement dat tussen mensen voor de nodige hechting zorgt. Maar oxytocine kan ook agressie opwerpen als het andere dan de eigen groep behelst. Hoe heeft Isabelle Beernaert deze twee machtige eigenschappen of sociale ingrediënten van oxytocine aaneengesmeed?

Dansen is een verstilde vorm van communicatie. Zeg: proxemics als de afstand die gehanteerd wordt tussen mensen als ze (op non-verbale manier) communiceren met het eigen lichaam en met behulp van objecten. Deze vorm beleefde haar eigen (relatief korte) bloeiperiode tijdens de Covid-periode waarin 1,5 meter de afstandelijke standaard was.

Oxytocin
Vijf van de zes dansers bewegen zich tijdens de opening individueel en contactloos over het podium. Het is een straatbeeld in een straatbeeld of mogelijk een park waarbij voor Isabelle een willekeurige stad (misschien zelfs haar studiestad Antwerpen) model heeft gestaan. Maar het zou elke stad op aarde kúnnen zijn. Het is de tijd van de lockdown en de geschepte afstanden zijn bewust: opgelegd en tegennatuurlijk! De centrale rol is weggelegd voor een karaktervolle danseres; zij slaagt er niet in tot de anderen door te dringen.

Oxytocin is een spannend humaan dansduel dat balanceert op het kwetsbare scherpst van de snede waarbij aantrekking en afstoting strijden om het recht van de sterkste. Mag het in het Engels geproclameerde gedicht, een ode aan de nederlaag, hierbij angst-zaaiend heten of werken crises als tijdens de jongste pandemie juist louterend en versterkend voor het menselijk gemoed?

Dat het einde licht is en de ondraaglijke lichtheid van het bestaan gelukkig een roman is, mag een vingerwijzing heten voor het hoopgevend slot dat bestaat uit verbreking van het (opgelegde) isolement door harmonieus en als een menselijke schakelketting over het podium te dartelen.

De soms overkoepelende maar altijd begeleidende muziek met zowel klassiek als een moderne basis mag je in theorie gerust eclectisch of versmeltend of juist afstotend noemen. Speelt muziek de rol van reisleider met als ascendanten instrumentaal en lyrisch gezongen liederen? Afgewisseld met veel en bepalende stiltes, specifiek om de intieme laag te benadrukken. In de praktijk staat het voor de keuze uit een palet (vol sterk bepalende elementen) diverse richtingen te bundelen tot een eigentijds geheel dat het ruimdenkende karakter van Isabelle Beernaert mogelijk weerspiegelt en waarbij dansstijlen evenzo soepel mee veranderen. ‘De muziek tussen de performances zie je best als emotionele lijm,’ aldus Isabelle Beernaert. ‘Zie het als een zeer diepe, delicate, fragiele aanwezigheid die dansen en dansers afwisselend versterkt of anderszins tot audiovisueel decor dient.’

Muziek
De muziek, deels als omlijsting maar altijd aanvullend en van belang, maakt een wezenlijk onderdeel uit van de voorstelling en is dan ook met zorg op functionaliteit en klankkleur uitgezocht.

Een paar voorbeelden: Adagio - From concerto per Oboe e Orcherstra d'Archi in Do Minore Stelvio Cipriani, Stabat Mater: 1. Stabat Mater Giovani Battista Pergolesi, Emma Kirkby, James Bowman, Academy of Ancient Music, Christopher Hogwood vanuit muzikaal historisch perspectief. Daartegenover hoort de toeschouwer La vie en rose van Édith Piaf (in het Spaans!), Stars (Live at Montreux) Nina Simone en La vie en Rose in de uitvoering van Emily Watts.

Het praktisch decor laat zich aan ieder op geheel eigen wijze uitleggen. Abstract is de combinatie van witte lattenbanken (die almaar een andere rol vervullen; van stapelbed tot glijbaan) tegen gelijk gekleurde wanden die een metafoor zijn van een wachthal. Het verbeeldt een tussenfase; een transitieplek ergens tussen hemel en aarde; daar waar je het verleden verlaat en na een stop verdergaat. Denk aan een oud treinstation, een luchthaven, een ziekenhuis, waarbij tijdens het tijdloze wachten herinneringen boven komen drijven. Evenals oude angsten, kwetsuren, gemis of verdriet; de kwetsbaarheid van de mens balancerend tussen rust en onrust. Overpeinzing in beweging. Hiertussen bewegen de dansers zich op welhaast non-descripte wijze, maar altijd kundig en creatief geregisseerd en als kleine virusjes schier ongeremd voort dartelend.

Oxytocin is, zoals bekend van de dansen van Isabelle Beernaert, hartveroverend en geestverruimend op een gezonde manier. Verslaafd zijn aan de dansen van deze Vlaamse dansreus is als het eten van versterkend ambrozijn en het drinken van een roemer geestverruimende nectar. De publieke reacties elders varieerden van enthousiast tot lyrisch.
De conclusie mag luiden dat als de mens zijn of haar huidhonger op gepaste wijze kan stillen de wereld zo donker niet is. Je moet het enkel willen zien en voelen. Benieuwd wat het publiek van Theater aan de Schie hiervan vinden gaat.

Oxytocin - Isabelle Beernaert
Datum: woensdag 18 januari 2023
Inleiding: 19.15 uur
Aanvang: 20.15 uur
Entree: €32,50
Website: www.isabellebeernaert.com

Theater aan de Schie
Stadserf 1
3112 DZ Schiedam

Telefoon: 010-2 467 467
Bespreekbureau (e-mail): info@theateraandeschie.nl
Website: www.theateraandeschie.nl

Fotografie:
Foto boven door Kim Vos
Foto onder door Bob Karman