SCHIEDAM - "Een goed idee heeft vaak meer vaders. Degene van wie ik dit idee het eerst hoorde, was de oud-distillateur Rein Melchers", zei oud-burgemeester Reinier Scheeres op het plein van het Stedelijk Museum Schiedam in aanloop tot de officiële opening van het kunstwerk Overloop in de steeg naast het Jenevermuseum.
door Jan Schrijver
"Ik vond het een prima idee, maar helaas kwam het er - toen ik het van Rein Melchers had gehoord - niet van. In 2013 werd het plan weer nieuw leven ingeblazen door de Historische Vereniging Schiedam. Toen in 2014 besloten werd de steeg tussen het Jenevermuseum en de Havenkerk bij het Jenevermuseum te betrekken, was het moment daar om verder te gaan met het plan", aldus Scheeres, die toen voorzitter was van het bestuur van het Jenevermuseum. (Je kunt meer over de ontwikkeling van idee, plan en realisatie lezen in ons eerdere artikel Overloop. De stad uit, de wereld in… )
"Peter Elderman, toen interim-directeur van het Jenevermuseum, en ik hebben Sjef Henderickx vervolgens gevraagd om mee te denken. Na een tijd van broeden kwam Sjef met een plan voor het kunstwerk in de steeg. Het zou aan Hoogstraat-zijde beginnen met een grondvat, dat overloopt, een meanderende stroom die aan de Lange Haven uitmondt. De haven waar in de 19e eeuw de schepen klaarlagen om de jenever naar verre landen te vervoeren. Het college van b&w was positief en stelde een budget beschikbaar. Ook fondsen en andere financiers stelden geld beschikbaar. Maart vorig jaar werd er formeel akkoord gegeven door de gemeente voor de realisatie van Overloop. Samen met zijn kompaan Joost Kalkhoven heeft Sjef het kunstwerk gerealiseerd. In de keramieken tegels zijn beeldmerken van jenevermerken afgedrukt. Het verbeelden van de stroom deed Sjef in de elfhonderd tegels met zijn handen."
"Toen ik jaren geleden als nieuwe burgemeester met Sjef kennismaakte, was hij al met dit plan bezig. Hoe spijtig dat hij het zelf niet meemaakt dat het af is", zei burgemeester Lamers in zijn toespraak op het plein van het Stedelijk Museum Schiedam. "Het is goed dat we voor de onthulling van zijn laatste kunstwerk hier beginnen; het gaat immers ook om de verbinding van onze musea. De verschillende musea bereiken verschillende doelgroepen, maar bieden samen een totaal cultureel palet. Met deze fraaie nieuwe entree aan Hoogstraat-zijde, zullen mensen verleid worden het Jenevermuseum binnen te stappen via de Locomotiefsteeg, die gedurende de openingstijden van het Jenevermuseum openbaar toegankelijk is."
Nicole Theeuwes, zakelijk leider van het Stedelijk Museum Schiedam, haalde ook een aspect van de verbinding tussen de diverse musea aan. "Een aantal van de brandmerkijzers die wij in onze historische collectie hebben, is gebruikt voor het kunstwerk Overloop. Als museum vinden wij het belangrijk dat voorwerpen in onze historische collectie nieuwe betekenis kunnen krijgen." Theeuwes vervolgde: "Sjef kwam graag in ons museum en hij heeft er ook vaak geëxposeerd. Zijn overlijden leidde tot een schok in de stad. Sjef was van groot belang voor de kunstwereld in onze stad, onder meer als mede-oprichter van de Stichting KunstWerkt."
Ook Arne Hendriks, zoon van Sjef Henderickx, voerde het woord. "De bezoekers van de Locomotiefsteeg, van 'Overloop', zullen ongetwijfeld met het hoofd gebogen door de steeg gaan. Het hoofd naar beneden, kijkend naar wat er te zien is op de aarde, dat is typerend voor mijn vader, iets wat ik in zekere mate van hem heb overgenomen", zegt Arne Hendriks, de zoon van Sjef. "Van mijn vader is bekend dat hij een buitengewone belangstelling had voor de aarde, voor alles wat leeft én ook voor alles wat onder de aarde verstopt lag, voor archeologie." Daarna was het aan zijn moeder Ane Hendriks-Koczorowski en initiatiefnemers Peter Elderman en Reinier Scheeres de steeg te onthullen (zie verder ons artikel van vrijdag: Emotionerende opening van 'Overloop', het laatste kunstwerk van Sjef Henderickx)
Foto boven het artikel: Arne Hendriks en Louise Melchers bekijken aandachtig de afdruk van het logo van De Locomotief in het kunstwerk 'Overloop' in de Locomotiefsteeg, het laatste kunstwerk van zijn vader wijlen Sjef Henderickx respectievelijk het laatste idee van haar vader wijlen Rein Melchers dat nu gerealiseerd is, in de steeg die sinds vrijdag de naam draagt van het jenevermerk van haar vader en voorvaders. Louise Melchers: "Het voelt als een mooie afsluiting van het werk en de bruisende ideeën van mijn vader"
Foto 2: Reinier Scheeres aan het woord op het plein van het Stedelijk Museum Schiedam
Foto 3: het straatnaambordje bij de uitgang van de steeg aan de Lange Haven