door Jan Schrijver

Uitgerekend op de dag dat Feyenoord-teammanager Bas van Noortwijk (1955) pensioengerechtigd werd, ging hij voor zijn werk een hotel in. Dat deed hij met selectie en staf. In Twente was een hotel geboekt ter voorbereiding op de wedstrijd op Hemelvaartsdag tegen Heracles. Hoe goed getimed zou het zijn geweest als afgelopen zondag tegen RKC de competitie voor de ploeg uit Rotterdam-Zuid afgesloten zou zijn met de op Europees voetbal rechtgevende vierde plaats. Helaas voor Feyenoord en voor geboren en getogen Schiedammer Bas van Noortwijk dienen er play-offs gespeeld te worden. Dat betekent na veertien seizoenen nog een verlenging van zijn loopbaan als teammanager met maximaal twee wedstrijden. De eerste wedstrijd in de play-offs is morgen in De Kuip, uitgerekend tegen Sparta Rotterdam, de club waarvoor hij als doelman zijn grootste sportieve successen boekte.

Held van Hamburg
Op 2 oktober 1985 verdedigt Sparta in de UEFA-cup in de uitwedstrijd tegen HSV een 2-0 voorsprong. Ernst Happel zit in de dugout bij de Duitsers. De dertigjarige Bas staat in het doel. In het elftal van Sparta zien we met René Eijer (22) nog een Schiedammer. Bovendien noteren we bekende namen als Danny Blind (24) en aanvoerder Louis van Gaal (34). Henk Fraser (19) valt in de 71 minuut in. Na 90 minuten staat Sparta met 2-0 achter. De verlenging levert aan beide zijden uitsluitend gele kaarten op. Strafschoppen moeten de beslissing brengen. Sparta loopt achter in de reeks, maar strafschoppen nummer 3 en 5 zijn een prooi voor Van Noortwijk. In de nu volgende strafschop zet Adrie Andriessen de Rotterdammers op een 3-4 voorsprong. Michael Schröder - die in de reguliere speeltijd de openingstreffer scoorde - staat nu vanaf elf meter oog in oog met Van Noortwijk. Het wordt de glorie van de doelman, die in Sparta-kringen voortaan bekend staat als de 'Held van Hamburg'.

Play-offs
Het seizoen 1985/86 is het laatste seizoen dat Sparta Europees voetbal speelde. Nu moet Henk Fraser eerst van Feyenoord winnen om Sparta weer Europa in te kunnen krijgen. Het is voor oud-Schiedammer en oud-Feyenoord-speler Henk Fraser als trainer een prestatie van formaat om de play-offs te bereiken. Morgen zitten Henk en Bas in De Kuip beiden in een verschillende dugout. Bas van Noortwijk: “Dat de beste moge winnen, zeggen ze altijd… Nou, al ben ik dan oud-Sparta-speler, ik wil uiteraard maar één ding en dat is dat Feyenoord morgen wint.”

“Dat ik Henk goed ken, ja, ik heb niet alleen samen met hem gespeeld, maar ook als zaakwaarnemer opgetreden voor zijn transfers naar Roda JC, Utrecht en Feyenoord. Ja, ik was zelfs zijn getuige bij zijn huwelijk. Maar morgen wil ik als winnaar uit de dugout stappen!”

Voetbalpraatprogramma's
Of Bas fanatiek is? “Ik kan er ontiegelijk de pest in hebben als we verliezen. Denk bijvoorbeeld maar niet dat ik dan naar samenvattingen kijk. Echt niet. Overigens, naar voetbalpraatprogramma’s kijk ik al helemaal niet, dan kan ik me er ook niet aan ergeren. Ik heb zelf lang genoeg gevoetbald, ik kan zelf mijn oordeel vormen, daar heb ik al die voetbaldeskundigen niet voor nodig.” Bas heeft dan dus ook niet op televisie gezien dat er onlangs in voetbalpraatprogramma Veronica Inside lovend werd gesproken over het werk van Van Noortwijk als teammanager, al heeft hij het wel van horen zeggen, ja, zelfs Johan Derksen was lovend. 

Van Martinit naar Hermes-DVS
Bas van Noortwijk begon met voetballen bij Martinit en stapte nog in de jeugd over naar Hermes-DVS. Waarom ging hij keepen? “Mijn vader heeft bij verschillende clubs gekeept. Dat was voor mij denk ik niet de reden om ook te gaan keepen. Ik denk dat het keepen me gewoon wel lag. Mijn vader nam als doelman trouwens altijd de strafschoppen en schoot die ook zowat altijd raak. Als doelman de strafschoppen nemen, dat deed ik hem in ieder geval niet na”, zegt hij met een brede grijns op het gezicht.

Voorwedstrijd voor Feyenoord-Ajax
We zien een zwart-witfoto uit november 1969. Het is een elftalfoto van Hermes-DVS c1. In de met 65.000 toeschouwers uitverkochte Kuip speelt Hermes-DVS - voorafgaand aan de wedstrijd Feyenoord-Ajax -  een voorwedstrijd tegen Feyenoord c1. Geknield zien we Jan Willem de Boer, staand de twee jaar oudere Bas van Noortwijk. “Hoe kan het dat jullie samen in de c1 speelden?”, vraag ik Bas en Jan Willem, die elkaar goed kennen uit hun jeugd toen ze samen in de Van Hallstraat in Nieuwland woorden. “Ik had dispensatie omdat ik nogal klein van stuk was… wat kijk je nou naar me?” Het is je nu inderdaad moeilijk voor te stellen, dat hij toen klein van stuk was. Beiden herinneren ze zich de wedstrijd nog goed, het werd ‘maar 3-1’ voor Feyenoord. “Ik weet het nog goed, ik stond back, en daar langs de kant stonden o.a. Sjaak Swart, Piet Keizer en Johan Cruijff te kijken en ons hartstochtelijk aan te moedigen, ik vond dat wel wat”, zegt Jan Willem.

Je kunt het interview door Jan Willem de Boer zien door onderstaande afbeelding aan te klikken:

Blessureleed
De sportieve loopbaan van de doelman verliep niet zonder hobbels. Op zijn zeventiende – hij was net toegevoegd aan de selectie van Hermes-DVS – liep hij een scheen- en kuitbeenbreuk op. Na een tijdrovend herstel kwam hij goed terug en werd hij door Hermes-DVS-trainer Nebbeling meegenomen naar de voetbalschool van Willem II. Op zijn achttiende was hij opnieuw bijzonder onfortuinlijk door zijn scheenbeen te breken. “Twee jaar naar de Filistijnen. En dat juist in de jaren dat je als voetballer gevormd wordt.”

Daarna bleef hem blessureleed lange tijd grotendeels bespaard. “Ja, af en toe een gekneusde vinger of zo, maar dat hoort erbij als je in het doel staat.” Na twee jaar Willem II, verdedigde hij zeven jaar het doel van SVV in de Eerste Divisie. Hoogtepunten? “Ach, niet echt, de wedstrijden tegen Fortuna, later FC Vlaardingen, dat waren altijd wel wedstrijden waar je naar uitzag.”  Daarna kwam zijn reeds eerder genoemde periode bij Sparta. Ed de Goeij (1966) werd er zijn concurrent. FC Utrecht haalde Van Noortwijk, toen hun vaste doelman Jan Willem van Ede (1963) enige tijd last had van hyperventilatie. Een val op een steen tijdens een training betekende in 1987 het einde van de actieve loopbaan van Van Noortwijk.

Van spelersmakelaar en keeperstrainer tot teammanager
Daarna verdiende hij zijn brood onder meer als spelersmakelaar, als accountmanager in de schoenenwereld en als keeperstrainer bij SVV toen Joop Hiele (1958) er onder de lat stond. Dick Advocaat was toen trainer bij SVV. Nu werkt Bas bij Feyenoord waar hij al veertien seizoenen achtereen teammanager is. Hij heeft er heel wat trainers meegemaakt en werkt momenteel dus opnieuw met Dick Advocaat. “60 tot 80 uur in een week werken, 6 of 7 dagen per week, het was geen uitzondering. Maar ik heb het nooit als werk gezien, het was fantastisch om te doen. Ik had ook kunnen doorgaan als teammanager, maar het wordt nu tijd om het wat rustiger aan te gaan doen. Na de play-offs ga ik mijn opvolger, Frank Boer, trouwens ook een Schiedammer, inwerken en dan is het tijd voor andere leuke dingen, zoals fietsen en golfen.”

Voor Bas geen 60 tot 80 uur per week meer
Janine en Bas van Noortwijk hebben een zoon, Joey (37), die als cameraman en editor in de televisiewereld werkt voor succesvolle programma’s als Koefnoen, Zondag met Lubach en Mr. Frank Visser. Bas gaat nu meer tijd krijgen om leuke dingen te doen met kleinzoon Milan (10) en kleindochter Quinty (6). Beiden hebben ze inmiddels golfles, vertelt Bas niet zonder trots. En Milan voetbalt bij PPSC. “Daar kun je me – als dat straks weer mag – als toeschouwer langs de lijn vinden. Trouwens, helemaal niets doen… dat zal niet, ik zie wel wat er op me afkomt, iets in de voetbalwereld of iets anders organisatorisch, als het maar geen 60 tot 80 uur per week meer is.”

Nog één sportief hoogtepunt schiet Bas van Noortwijk te binnen. Dat was ook in zijn tijd bij Sparta. “We speelden met Sparta in De Kuip tegen Feyenoord in het jaar dat Johan Cruijff hier speelde, in 83/84 was dat. Kort voor de ontknoping van de competitie was het. Feyenoord zou kampioen worden, maar wij hielden Feyenoord op 0 – 0 die dag. Ook dat is een wedstrijd, die ik nooit zal vergeten.”

Doel schoon tegen het Feyenoord met Cruijff en Gullit
We slaan de archieven erop na. Op YouTube staat er een prachtige samenvatting van deze op zaterdag 21 april 1984 gespeelde wedstrijd. Feyenoord-doelman Joop Hiele heeft het rustig die middag, het tegenovergestelde geldt voor Van Noortwijk. Voor hem en zijn medespelers, onder wie Danny Blind en Louis van Gaal, en Schiedammers René Eijer en John de Wolf, is het vooral tegenhouden. Cruijff leidt Feyenoord zoals we dat van hem gewend waren, druk gebarend en strooiend met passes. O.a. Ruud Gullit en Peter Houtman worden veelvuldig in stelling gebracht, maar de toen 29-jarige Bas van Noortwijk is die dag onpasseerbaar. “Bas van Noortwijk doet onmogelijke dingen vandaag”, zegt de televisiecommentator.
https://www.youtube.com/watch?v=uzUUs8e-RDA

Verslaggever Dick van den Polder schrijft in de krant Het Vrije Volk: "Sparta kan zich erop beroepen, dat het de eerste ploeg is die Feyenoord in de eigen Kuip van scoren wist af te houden. Dat was voor een belangrijk deel de verdienste van Bas van Noortwijk, die de wedstrijd van zijn leven keepte." De kop die wijlen Dick van den Polder boven het artikel zette is wel doeltreffend: "De derby van Bas van Noortwijk".

Morgen staat dé derby voor Bas van Noortwijk weer op het programma, zijn laatste Feyenoord - Sparta.

Foto: Bas van Noortwijk en Jan Schrijver in gesprek in de spelerskantine in De Kuip (foto door Jan Willem de Boer)