SCHIEDAM - Het advies van Nathalie Gouweleeuw voor een nieuwe Schiedamse coalitie kwam tot stand met de ‘ingewikkelde tijd’ waarin we leven nadrukkelijk op het netvlies van de verkenner. “De context van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen is belangrijk geweest voor de collectieve start die we hebben gemaakt.” En voor de uitkomst van het proces: te weten haar voorstel voor een nieuw college met VVD, Denk, PS, D66 en Alles voor Schiedam.
Vanaf de eerste gesprekken stond vertrouwen en openheid voor Gouweleeuw voorop, juist omdat de maatschappelijke achtergrond er een is van ‘aannames, polarisatie en een verhardend debat’ en een oorlog in Oekraïne die ‘wat doet met de democratie’. “Die ontwikkelingen hebben ook impact op Schiedam, op het gemeentebestuur en op mijn verkenning.” Daarom werd het een verkenning met de hele raad van elf fracties, met als startpunt een vergadering op 4 april waarin ieder aan kon geven hoe zij of hij het proces voor zich zag. Dat was de basis waarop de verkenner haar werk kon gaan doen, zo benadrukte Gouweleeuw zelf nog eens vanmiddag tijdens een toelichting aan de pers.
Dat leidde tot gesprekken tussen de fracties en Gouweleeuw, waarin met name de vraag op tafel kwam of de partijen zelf in een coalitie wilden stappen, wat er in ieder geval afgesproken moet worden eer een nieuw college van B&W aan het werk gaat, welke blokkades er zijn en welke kandidaten fracties zelf naar voren schoven voor een wethouderspost. Ook andere zaken die volgens de partijen van belang waren konden op tafel worden gelegd.
“Op basis van mijn analyse daarvan, kijkend naar de inhoud, de samenwerking en de representatie ben ik tot mijn advies gekomen, aldus de verkenner. Daarbij stond een stabiel stadsbestuur en (het herstel van) vertrouwen in de politiek in de stad voorop."
Je kan het daarom opmerkelijk noemen dat de vijf partijen die zij voorstelt voor een coalitie zo ongeveer de volle breedte aan politieke smaken in de raad vertegenwoordigt. Maar gezien haar wens om verschillen te overbruggen en de balans die er in de raad is ook in het college tot uitdrukking te laten komen, is het college dat zij voorstelt helemaal niet zo bijzonder, aldus Gouweleeuw. Ook de verhouding ‘landelijke partijen’ versus ‘lokale partijen’ komt wat haar betreft terug in de voorgestelde coalitie.
Daarbij onderstreept ze: het is haar keus, haar advies, dat zij in de gesprekken niet voorlegde aan de partijen zelf. Die zijn vanavond en de komende tijd zelf aan het woord. Dan moet blijken of bijvoorbeeld PvdA, PS, Denk en Groen Links de voorkeur blijven geven aan een coalitie waarin zij alle vier vertegenwoordigd zijn, of meegaan in het voorstel van Gouweleeuw. “Maar ik sta achter mijn advies. Zo’n coalitie draagt bij aan een stabiel stadsbestuur, met partijen die aansluiting hebben op elkaar.” Wat volgens haar niet meespeelde: ervaring. “Dat is geen factor in de weging geweest.”
De verkenner benadrukte dat zij voor het advies ook keek naar de inhoud. Met name naar de zeven belangrijkste zaken die de komende jaren in Schiedam moeten worden aangepakt, zoals genoemd door de elf fracties zelf: woningbouw, armoedebestrijding, gemeentelijke financiën die op orde zijn, maatregelen die de stad duurzamer maken, veiliger maken en leefbaarder maken. En, opvallend punt, ook door zes fracties in de gesprekken genoemd: voldoende zwemwater in de stad.
Voor Gouweleeuw is de kous nu af: “Juist de wetenschap dat ik na dit advies niet verder zou gaan in het collegeproces, gaf mij en de fracties de ruimte om het op deze manier in te vullen.” Van begin af aan stelde ze: ik ben niet aan het werk voor een partij (dat zou in haar geval dan de VVD moeten zijn geweest), maar voor alle fracties. “Ik vond het waardevol om bij te mogen dragen. Ik geloof in verbinding en dat je politieke verschillen tot overeenstemming kan brengen.”
Nogmaals: “Deze samenstelling is optimaal als het gaat om te komen tot de samenwerking die deze stad verdient, met inhoudelijke aansluiting van de partijen en die representeert wat deze stad gezegd heeft bij de verkiezingen.”
Daarbij kan opgemerkt worden dat er in de door Gouweleeuw voorgestelde partijen - VVD, Denk, PS, D66 en Alles voor Schiedam - de eerste 2 genoemde partijen in zetels gelijkgebleven zijn, de derde genoemde partij een zetel gewonnen heeft, de vierde genoemde partij zelfs een zetel verloor, en de vijfde partij nieuw binnenkwam in de raad met twee zetels. Van deze vijf partijen zijn er dus twee winnaars in de verkiezingen.
Volgens wat de stad bij de verkiezingen gezegd heeft zijn ook winnaars de PvdA (plus 2 zetels), GroenLinks (plus 1) en OuderenPartij Schiedam (plus 1), maar die winnaars komen niet voor in de brede selectie van Gouweleeuw.
Lees ook: Gouweleeuw presenteert haar (2 dagen geleden uitgelekte) rapport
Tekst: Redactie De Schiedammer Online/Schiedam24
Afbeelding: still uit video door Jan Willem de Boer van JW TV, bekijk video hieronder: