Tijdens de lezing komen enkele opvallende foto’s voorbij, destijds gemaakt door Jan van Diggelen. Ook wordt ingegaan op het privéleven van de fotograaf. Jan van Diggelen was handelaar in koffie en thee maar hij werd zo geïnspireerd door het nog jonge medium dat hij naast zijn dagelijkse werk begon te fotograferen – en er al vrij snel zijn beroep van kon maken.

Rond 1860 was fotograferen nog een bewerkelijk proces, met glasplaten en secondenlange belichtingstijden. Studiofotografen vervaardigden portretten van stijf in de lens kijkende mensen in hun zondagse kleren, van wie duidelijk is te zien dat ze zich er behoorlijk onwennig bij voelden. Een tijd vér voordat selfies gemeengoed werden.

Door de bewerkelijke techniek lag het niet zo voor de hand om ook straatbeelden te fotograferen. Slechts een enkeling sleepte zijn platencamera, houten fotocassettes, statief en zwarte doek mee naar buiten. Niet iedere stad had een schilder zoals Georg Breitner of Jacob Olie die zich de waarde van straatbeelden realiseerden. Maar Schiedam heeft het geluk dat de stad Jan van Diggelen had. Ook voor hem was het studiowerk belangrijk, maar dankzij deze Jan van Diggelen beschikken we nu over een flink aantal foto’s die de stad tussen pakweg 1864 en 1907 tonen.

Doordat hij, handelsman in hart en nieren, deze foto’s ook nog eens als prentbriefkaarten uitbracht, leefde er rond de vorige eeuwwisseling een generatie die die platen betaalbaar kon aanschaffen. Zo werd op de foto’s van Jan van Diggelen ‘Groeten uit Schiedam’ gepend voordat ze met een postzegel van een cent erop naar een familielid of vriend verstuurd werden.

Samenwerking
De lezing ‘Groeten uit Schiedam - de ansichtkaarten van Jan van Diggelen’ wordt gegeven door Fred Martin. Hij groeide op in Oud-Mathenesse, net over de grens van Schiedam. Hij is onder meer auteur van ‘Groenweegje, Schiedam rond 1900’ (uitgave in 2014) en hij werkt momenteel aan een boek over de ansichtkaarten van Jan van Diggelen.

Het Verhaal van Schiedam op 3 juni wordt georganiseerd door de Historische Vereniging Schiedam in samenwerking met het Nationaal Jenevermuseum Schiedam in het kader van de tentoonstelling ‘Brand bij de branders’. Deze expositie is te zien tot 2 juli. Deze expositie gaat om foto’s, objecten maar ook om verhalen van Schiedammers die getuigen waren van grote branden in de jeneverindustrie in Schiedam. Meer informatie over deze expositie is te vinden op de website www.jenevermuseum.nl. 

Foto: gemaakt door Jan van Diggelen, Broersveld, gezien in de richting van de Lange Kerkstraat, datering tot 1893, Prentbriefkaart collectie C. v.d. Geer., zie verder de beeldbank Gemeentearchief Schiedam:
https://beeldbank.schiedam.nl/beeld/detail/157d152a-3632-3756-b4fe-a138a860049c/media/8642bcbe-081d-967e-3b14-936196210dc8?mode=detail&view=horizontal&q=diggelen&rows=1&page=15