SCHIEDAM - Zet de beste komedie-acteurs van Nederland bij elkaar, geef ze een borduurwerkje en je bent zó in de tijd van Jane Austen: het Engeland van begin negentiende eeuw. Toen er nog echt gesmacht werd naar liefde. Of gebeurt dat tegenwoordig nog steeds?
Actrice Ilse Warringa (48) schreef de muzikale komedie De Ongeplukte Zusters van Almere
County, losjes voortbordurend op het werk van de Engelse schrijfster Jane Austen. Ze vertelt: “Rop Verheijen en Plien van Bennekom wilden al langer iets met het werk van Austen doen en ik had precies hetzelfde idee. Ik dacht: het zou leuk zijn om een satire op de huidige tijd te maken, in de tijd van toen, de 19e eeuw. We trekken parallellen, want sommige dingen zijn onveranderd. Als je nu alle programma’s ziet die gaan over het vinden van liefde, zoals B&B vol liefde, First Dates, Boer zoekt vrouw en Married at first sight, dan is het smachten nog hetzelfde. We zijn nog steeds op zoek naar een alles verterende liefde. En net als vroeger heb je er tegenwoordig weer consent voor nodig.” In de voorstelling keer je twee eeuwen terug in de tijd en volg je drie zussen en hun moeder in hun zoektocht naar liefde. De zussen hebben alle drie een eigen aanpak, maar de vraag blijft: Wacht je als een muurbloempje af tot je geplukt wordt of neem je zelf het heft in handen?
Nieuwe woorden
In de tijd van Austen, bekend van de bestsellers Pride and Prejudice (1813) en Sense and
Sensibility (1811), was het huwelijk vooral bedoeld als economische verbintenis. Om het kapitaal veilig te stellen of bezit in de familie te houden. Ook moest je trouwen binnen je eigen stand. Het liefst met een rijke man, met aanzien, die een goede naam had. Een heerlijk uitgangspunt voor de romantische verwikkelingen in De Ongeplukte Zusters van Almere County, met allerlei uitstapjes naar het heden. Actrice en comediënne Plien van Bennekom (52): “Ik moest meteen ontzettend lachen toen ik het script van Ilse las. Het blijkt een hele goede mix te zijn, de tijd van Austen en onze tijd. Zelfs de taal is gemengd: mooie, rijke, beeldende zinnen, bijna antiek, maar ook de allernieuwste woorden zitten erin, zoals toxic, domi en fuckboy. Ik moest er in ieder geval flink op studeren. Het leuke van De Ongeplukte Zusters… is ook dat we veel commentaar geven op wat we aan het doen zijn in een scène. We krijgen bijvoorbeeld te pas en te onpas te horen dat we grensoverschrijdend gedrag vertonen. Daarom is het maar goed dat Rop Verheijen als ‘kuisheidskeurmeester’ een oogje in het zeil houdt. Tegelijkertijd is het een mooi liefdesverhaal, want alle personages zijn op zoek naar de ware liefde.”
Gevoelsterreur
Rop Verheijen (o.a. MolTalk en Klokhuis) speelt, naast de kuisheidskeurmeester, moeder Gré. Zij heeft drie dochters die nog ‘ongeplukt’ zijn, niet getrouwd of überhaupt aan de man. Plien, vooral bekend van het cabaretduo Plien en Bianca, speelt de oudste zus. Zij is de verstandige. Ilse Warringa (o.a. De Luizenmoeder en Cast) is als middelste zus het tegenovergestelde, zij is de romantische zus die puur voor haar gevoel gaat. Wart Kamps (o.a. Klokhuis en de jeugdvoorstellingen van Theater Rotterdam) is de jongste zus, die drijft op haar lustgevoelens. Muzikant en acteur Bart Rijnink, die ook de liedjes voor de voorstelling schreef, speelt allerlei verschillende rollen. Plien: “Ik ben de stille, verstandige zus. Vormelijk en ik volg graag de gedragsregels. Hoe het hoort. En ik sta naast mijn hartstochtelijke zus, waar iedereen voor valt.” Plien zucht en werpt een veelbetekenende blik op Ilse. Die zegt nuchter: “Maar ik zou als zus wel een beetje van jouw verstandigheid willen. Ik ben hartstikke gevoelig, jij noemt het in het stuk ‘gevoelsterreur’ en ‘emotionele diarree’, haha. De drie dochters moeten aan de man en dat moet zo snel mogelijk gebeuren. Ze worden alle drie gelukkig hartstochtelijk verliefd, maar of het allemaal goed afloopt…”
Torenhoge eisen aan de liefde
Net als in de tijd van Austen, is de liefde een hot topic. Het lijkt wel of een partner tegenwoordig alles in zich moet hebben. De lat ligt, op zijn zachtst gezegd, nogal hoog. Ilse: “Mijn personage zegt ergens: ‘Ik zou nooit gelukkig kunnen zijn met een man wiens smaak niet op elk punt overeenkomt met de mijne. Hij moet in alles met mij meevoelen. We moeten van dezelfde boeken, van dezelfde muziek houden.’ Maar dat bestaat natuurlijk helemaal niet. Op een gegeven moment zegt moeder Gré: ‘Echte liefde vereist moeite doen en risico nemen. Onvolmaaktheid en frictie accepteren.’ Als ik kijk naar mijn kinderen, die bijna nooit verliefd zijn, denk ik weleens: zouden die torenhoge eisen die ze stellen, hen blokkeren om verliefd te worden?” Plien: “Als je al die perfecte plaatjes op social media ziet, kun je snel denken: wat stel ik nou helemaal voor in de ideale wereld met al die succesvolle mensen met al hun volgers. Dat werpt een grote drempel op om verliefd te worden, lijkt mij.”
Heel veel hunkeren
Als de vraag is: kan er in deze tijd nog ouderwets gesmacht en veroverd worden, is het antwoord volmondig ja. Al voelen de twee zich niet echt ervaringsdeskundige, omdat ze allebei een lange relatie hebben. Ilse: “Ik hunkerde vroeger wel heel veel.” Plien valt haar onmiddellijk bij: “Ik hunkerde ook heel veel.” Ilse: “Nu zijn jongeren denk ik voorzichtiger, omdat je zomaar exposed kunt worden, je naaktfoto’s die rond worden gestuurd bijvoorbeeld.”
Plien: “Ik ben nu 18 jaar met mijn man Jeroen, maar ik ben pas vrij laat geschaakt. Ik dacht dan weleens: Wie plukt mij? Daar is de titel uiteindelijk vandaan gekomen. Vóór Jeroen was het alleen maar hunkeren naar onbereikbare liefdes. Ik durfde dan niet tegen diegene te zeggen dat ik hem leuk vond, dan zou mijn droom uiteenspatten. Ik bleef liever op een afstand smachten. Dus ik voel wel verwantschap met wat Jane Austen schrijft. In drie eeuwen is er toch niet zo veel veranderd op dat vlak.” Ilse knikt: “Inmiddels ben ik ook al decennialang met mijn man. Maar vanaf mijn zesde was ik altijd wel op iemand verliefd. Misselijk, niet kunnen eten, dat soort dingen.” Lachend: “Ik was verliefd op alles en iedereen.”
Humor en romantiek
De Ongeplukte Zusters van Almere County - Warringa zocht een tegenstelling en vond die in
de nieuwste stad van Nederland – is een vrolijke komedie vol liedjes van Bart Rijnink. Je waant je zo in het Engeland van twee eeuwen geleden, inclusief borduurwerkjes, balzalen en weelderige jurken. Er wordt aanstekelijk gespeeld en gedanst. Ilse: “Als je houdt van
balavonden, zwierige kostuums, humor en romantiek, kom je helemaal aan je trekken. Bart heeft geweldige muziek gemaakt. Hij is niet alleen grappig, maar ook een muzikaal wonder. Qua stijl gaat het alle kanten op: een zoet liefdesduet, een jazzy nummer, een ballad en een over de top musicallied. En in zijn liedteksten zit vaak een vreemde twist”. Plien: “Het is zo’n leuke groep met wie spelen, alleen maar geestige collega’s. Het is misschien een beetje flauw om te zeggen, maar ik zou zelf heel graag naar De Ongeplukte Zusters van Almere County gaan.”
De Ongeplukte Zusters van Almere County met Plien van Bennekom, Ilse Warringa, Wart
Kamps en anderen is op zaterdag 3 februari om 20.15 uur te zien in Theater aan de Schie in
Schiedam. Toegang is € 39,50 per persoon. De allerlaatste kaarten zijn te reserveren via
www.theateraandeschie.nl.
Fotografie
Boven: Raymond van Alphen
Onder: Mark Engelen en Studio Room (concept)