Nationale Scheikundeolympiade en finaleweek

De Nationale Scheikundeolympiade (NSO) vindt jaarlijks plaats om leerlingen enthousiast te maken voor scheikunde en talent een kans te geven zich nationaal en internationaal te presenteren. Na twee schriftelijke voorrondes op school worden de beste leerlingen geselecteerd. Met deze wedstrijd kunnen leerlingen hun talent in de scheikunde ontdekken en verder ontwikkelen.

De olympiadeweek werd nu voor het eerst gehouden bij de UM, Faculteit Science and Engineering. De colleges en practica werden verzorgd door topdocenten van het Maastricht Science Programme (MSP). 

Gerco Onderwater (decaan MSP): “Het is een genot om de kwaliteit en gedrevenheid van een nieuwe generatie scheikundigen van dichtbij mee te maken, en ze met een uitdagend programma van colleges en practica naar een nog hoger niveau te mogen brengen."

Emiel de Kleijn (voorzitter NSO): “De Scheikundeolympiade biedt leerlingen de kans om zich verder te verbreden en te verdiepen in de chemie. De onmisbare rol van scheikundedocenten en toa’s hierbij is, om hun leerlingen te wijzen op de mogelijkheid om mee te doen en hen daarvoor te stimuleren en uit te dagen. De leerlingen hebben altijd prijs, want meedoen is een goede voorbereiding op het school- en centraal examen scheikunde”.

Uiteraard was er ook tijd voor ontspanning, zoals klimmen, tokkelen, een bezoek aan het Bonnefanten museum en een stadswandeling. De week werd afgesloten met een theorietoets en een practicumtoets, ieder van vier uur.

Prijsuitreiking
De prijzen werden uitgereikt door hoogleraar Gerco Onderwater van de UM.

Onno de Vreede, Human Capital coördinator van ChemistryNL, reikte de Topsector Chemie “Kanjerprijs” uit aan de top vier van de NSO en de “Praktijkprijs” aan Charlotte van der Eng (17 jaar, 6V) van het Stedelijk Gymnasium Leiden, die het beste practicum had gemaakt gedurende de week.

Onno de Vreede: “De scheikundeolympiade zet getalenteerde leerlingen in het zonnetje. Scheikunde en scheikundigen zijn belangrijk voor bedrijven die chemische producten maken, of voor andere producten waarbij scheikunde nodig is. Bovendien is voor het oplossen van de grote maatschappelijke uitdagingen zoals de klimaattransitie, de inzet en ontwikkeling van scheikundige kennis onontbeerlijk".

Gino van Strijdonck, lector "Material Sciences" aan Zuyd Hogeschool reikte daarnaast ook een “Toegepaste onderzoeksprijs" uit aan Thomas Wijning (Stedelijk Gymnasium Schiedam), Matthijs de Kruif (Van Lodenstein College, Amersfoort), Koen Coyajee en Niels van den Bosch. Dit team van leerlingen gaf gezamenlijk de beste pitch over één van de onderzoeksprojecten van het lectoraat.

Gino van Strijdonck: "De meeste wetenschappen zijn bestuderend en verklarend. Chemie is creërend, chemici zijn moleculaire kunstenaars. Veel nieuwe vindingen, zoals bv nieuwe materialen, staan aan de basis van productinnovaties in de praktijk. En teamwork is hiervoor ook heel belangrijk. Dit is het uitgangspunt geweest voor deze toegepaste onderzoeksprijs".

De NL-Talenten-Fondsprijs 2024 werd gewonnen door Imre Bekkering (16 jaar, 5V) van het Willem Lodewijk Gymnasium in Groningen. Deze prijs is bedoeld om toptalent een financieel zetje in de rug te geven om verdere stappen in hun ontwikkeling te kunnen maken.

De Malmberg-scholenprijs (meeste leerlingen in de eerste ronde met minstens 50% score) werd uitgereikt door Emiel de Kleijn, voorzitter van de NSO, aan scheikundedocent Luc Bonten van het Pantarijn in Wageningen.

De ceremonie werd afgesloten met het overdragen van het olympiadestokje aan Guillaume Jetten, CFO van Symeres, gastheer van de NSO 2025. Symeres is een toonaangevende contractonderzoeksorganisatie voor uitdagingen op het gebied van de ontdekking en ontwikkeling van geneesmiddelen.

Internationale Chemieolympiade (IChO)
De winnaars van de NSO vertegenwoordigen Nederland op de 56e Internationale Chemieolympiade (IChO). Deze wordt gehouden van 21 t/m 30 juli in Riyad, Saoedi-Arabië. Hieraan nemen ca. 90 landen deel. Het wedstrijdelement bestaat uit een practicumtoets en een theoretische toets van ieder vijf uur. De andere momenten worden ingevuld met allerlei culturele, educatieve en sportieve activiteiten. In 2025 wordt de IChO gehouden in de Verenigde Arabische Emiraten.   

Koninklijke onderscheiding
Burgemeester Wim Hillenaar van de gemeente Maastricht reikte tijdens de slotceremonie op de UM een Koninklijke onderscheiding uit aan Kees Beers. Kees werd voor zijn jarenlange inzet als toetsdeskundige bij de Scheikundeolympiade, de European Olympiad of Experimental Science en de International Junior Science Olympiad benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Initiatiefnemers en sponsors
De Nationale Scheikundeolympiade is een initiatief van SLO. Het evenement wordt ondersteund door het ministerie van OCW, Koninklijke Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI), Cito Instituut voor Toetsontwikkeling, Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON), Gymnasium Beekvliet (Sint-Michielsgestel), Lorentz Casimir Lyceum (Eindhoven), Vechtdal College (Ommen), Willibrord Gymnasium (Deurne), Hogeschool Windesheim (Zwolle), Radboud Universiteit (Nijmegen), Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit (Amsterdam), de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging (KNCV), het NL-Talenten Fonds en de Topsector Chemie/ChemistryNL.

Uitgeverij Malmberg, Noordhoff Uitgevers, TechniScience en Wetenschap in Beeld stellen prijzen ter beschikking.

Foto bijschrift:
Top 4 NSO 2024 bij Universiteit Maastricht
v.l.n.r. : Kjeld Zwitserloot, Jesse van der Waal, Niels van den Bosch, Koen Coyajee