DEN HAAG/SCHIEDAM - Vrijdag 18 oktober waren er in de Hofstad de protesten tegen de zogenoemde langstudeerboete. Tussen alle jeugdige studenten een wat ouder gezicht en wel dat van de 80-jarige oud-student aan de TU Delft: Chris Zijdeveld. In Schiedam bekend als oud-wethouder en zijn cabareteske alter-ego, de travestiet Lelly Belly.
Hij begreep als geen ander dat een bejaarde man tussen alle studenten wellicht wat vreemd oogde. De vraag ‘Wat doet u hier?’ kwam regelmatig en wat lacherig zijn kant uit. Chris Zijdeveld, als politicus al een begenadigd spreker, liet zich er niet door uit het veld slaan. Sterker, hij deelde zijn gefundeerde mening aan wie die maar horen wilde: ‘Ik wil er bij zijn als oude lul die aan den lijve heeft ondervonden dat snel afstuderen stompzinnig is.’
Waar de studenten zich al-dan-niet non-verbaal uiten met vlaggen en spandoeken waarop pakkende leuzen daar hield Zijdeveld het bij een stukje bruin golfkarton waarop te lezen viel: Met die boete was ik nooit IR aan de TUD geworden. En waar de jeugdige demonstranten hoor- en zichtbaar hun onvrede uiten, daar spreekt de persoonlijke ervaring op dit gebied meer dan boekdelen; zijn protest is fel en gefundeerd.
Brede ontwikkeling en het belang daarvan
Chris Zijdeveld studeerde in de jaren ‘60 en ‘70 aan de TU Delft. Hij ziet zichzelf nog altijd als het levende bewijs dat extra studietijd kan leiden tot persoonlijke groei. ‘Ik was ook geen vlugge student. Ik heb tien jaar over werktuigbouwkunde gedaan. Een studie die je in theorie in vijf jaar kon voltooien.’
Net als vele anderen is ook hij werkstudent geweest: ‘Een ongelooflijk goede investering.’ De ruim gepensioneerde ingenieur vindt het van een grote zorgelijkheid getuigen dat de huidige generatie studenten minder en minder ruimte heeft om zich naast de studie sociaal te ontplooien. ‘De langstudeerboete zorgt ervoor dat studenten alleen nog met hun neus in de boeken zitten. Het door Den Haag beoogde systeem schrikt af om ervaringen buiten je vakgebied op te doen.’
Verarming van de samenleving
Chris Zijdeveld: ‘Het is een verarming van de samenleving.’ Hij denkt - heeft daar ook gefundeerde angst voor - dat de langstudeerboete leidt tot studenten die “superspecialist” worden. ‘Dat lijkt positief, maar is het niet. ‘Superspecialisten weten veel over weinig. Je kunt beter mensen hebben die weinig over veel weten. Die breder zijn georiënteerd.
Daarbij treft de boete zeker en vooral studerenden die uit de lagere inkomensklasse of - zoals dat vroeger heette: de arbeidersklasse, komen. Het maakt de kans op een studie voor hen weer een stuk kleiner. Dat kan de bedoeling niet zijn. Dat is teruggang naar het feodale systeem van ooit waarbij de grens tussen arm en rijk enkel wordt opgerekt.
Ik had geen pa die het hogere collegegeld wel even voor zijn rekening had kunnen nemen. En: als werkstudent had dit vele uren extra werk betekend. Gevolg daarvan: Een nog langere studie en nog vaker een (hoog) collegegeld om te voldoen.’
Deze waarschuwing benadrukt, volgens hem, dat het creëren van eenzijdige specialisten de samenleving star en minder en innovatief maakt: ‘Brede kennis is essentieel voor vooruitgang.’
Boodschap aan politiek Den Haag e.o.
Chris Zijdeveld hoopt dat het kabinet de maatregel intrekt: ‘Dat zou het begin zijn van mijn vertrouwen.’ En verder: ‘Onderwijs is meer dan diploma’s halen alleen. Het gaat om de ontwikkeling van jonge mensen die leren kritisch na te denken ten aanzien van de problemen om ons heen en daar vervolgens oplossingen voor creëren en die in staat zijn de wereld te begrijpen.
De aanvankelijke generatiekloof is snel geslecht als Chris Zijdeveld duidelijk maakt dat de voorgenomen maatregel “kul” is om het eufemistische uit te drukken. Na een lacherig begin zijn jong en ouder één in hun verontwaardiging. Chris Zijdeveld: ‘Wie onderwijs belangrijk vindt, maakt misschien de wijze van de toekomst. Zo niet, dan maak je slechts een domme klootzak.’ Woorden die door jong begrepen worden en er ingaan als koek en jenever.
Brontekst
Janneke Ringens (https://delta.tudelft.nl/)
Tekstbewerking
Peter Joore
Fotobijschrift
Chris Zijdeveld: “Als je onderwijs belangrijk vindt, dan heb je een kans dat je de wijze van de toekomst maakt, als je dat niet doet, maak je de domme klootzak.”
De foto onder is (eenmaal weer) thuis gemaakt. Kostuum en protestkarton zijn origineel. Van Delta werd niet tijdig toestemming verkregen het origineel te gebruiken. De stropdas, voor wie scherpe ogen heeft, is voorzien van het logo van de Technische Hogeschool Delft.
Fotografie
Boven: Janneke Ringens
Onder: Bente Zijdeveld
