door Louise Melchers

Linda: “Met ons boek ‘Schaduwfamilie. De zoektocht van donorkinderen’ willen we de donorconceptie nog meer uit de taboesfeer halen en gesprekken daarover op gang brengen, zowel voor donorkinderen, als donoren en (wens)ouders.

Er zijn allerlei manieren waarop je erachter kunt komen dat je een donorkind bent. Soms ligt er een briefje in een la, of vind je een donorpaspoortje, of lees je toevallig de advertentie van je moeder voor een spermadonor in een oude krant. Maar als je erachter komt dat je een donorkind bent, dan wil je vaak ook weten wie je vader is.

Toen Linda Sprado in 2001 hoorde dat ze een donorkind was, viel er veel op zijn plaats. Eindelijk kwam ze erachter waarom ze er bijvoorbeeld anders uitzag dan de andere kinderen in het gezin. “Het was fijn bevestigd te krijgen wat ik eigenlijk al vermoedde,” vertelt ze. “Geheimen in de familie voel je altijd.”

Voor Linda begon een jarenlange zoektocht. Ze schreef zich in bij de DNA-databank van het Fiom, waarvoor toentertijd thuis DNA werd afgenomen. Een match kwam er echter niet.

In 2011 wilde ze erachter komen hoe andere donorkinderen op zoek gingen naar hun vader. Ze interviewde 16 donorkinderen over hun zoektocht naar hun vader en wat voor invloed dit had op hun leven en bracht daarover het boek ‘Op zoek naar mijn vader’ uit.

In 2017 stuurde ze haar DNA op naar een Amerikaanse commerciële DNA-databank. Ze stuurde het DNA van haar moeder ook mee, zodat matches via haar moederskant uitgesloten konden worden. Direct volgde er een match met een halfzus in Nederland, maar wie haar vader was, werd nog niet bekend.

Ze riep de hulp in van donordetectives, mensen die elkaar helpen om donorvaders van zichzelf en anderen op te sporen. Ze vond matches met een verre neef en nicht, maar nog geen vader. Ze zocht op websites, in kranten en in archieven.

In 2019 werd Linda gebeld door een donordetective: “Heb je je e-mail niet gelezen? Je moet nu even iemand bellen.” Zo kwam Linda in contact met Vera, een andere halfzus. Vera heeft ook nog een volle broer en ze kent haar donorvader, die dus ook de vader van Linda is, al vanaf haar dertiende jaar. Zo kwam Linda erachter wie haar donorvader is en kon ze hem ontmoeten.

Met Vera klikte het direct. Zowel Linda als Vera houden van schrijven en ze besloten om samen een boek te maken. Dit keer gaat het niet alleen over de ervaringen van donorkinderen, maar komen er ook gastauteurs aan het woord.

Twee jaar lang gingen ze aan de slag. Van de 16 kinderen uit het eerste boek vonden ze er 10 terug en die interviewden ze over hoe het hen verder vergaan is. Linda: “Deze keer ging het veel opener dan tien jaar geleden. Mensen praten er makkelijker over. Tien jaar geleden mocht je alleen een voornaam gebruiken, want niemand mocht gekwetst worden. Nu mag er veel meer.”

Ze wilden graag mooie foto’s in het boek en het toeval wil dat ze in contact kwamen met Kate Ford, een Amerikaanse fotografe die zelf ook donorkind is en die een tijd in Nederland verbleef. Ze wil graag donorkinderen fotograferen en zo begint een fototocht door het hele land.

Rob van Drie, plaatsvervangend directeur bij het Centrum voor familiegeschiedenis CBG, schreef een stappenplan voor kinderen die hun biologische vader willen vinden. Maureen Davis, counselor en coach, schreef over de hulpvraag die donorkinderen vaak hebben en hoe je hen daarin kunt begeleiden. Sandra van Loon van het Fiom beschreef 70 jaar geschiedenis van de donorconceptie en Tanny Dobbelaar, familiefilosoof, schreef over de filosofische kijk op familie en vraagt zich af of natuurlijke familie wel ‘het summum’ is.

In Nederland zijn er zo’n 55.000 donorkinderen, van wie een grote groep niet weet dat ze donorkind zijn. Het wordt vaak niet aan de kinderen verteld.

Linda: “Wij geven geen oordeel in ons boek. Als je het mij vraagt, zeg ik dat het belangrijk is ook vanuit het kind te denken. Die heeft geen keuze en moet ermee dealen. Zorg dat de naam van de donor bij je kind bekend is en wees open naar het kind."

Vanaf 2004 mag een donor niet meer anoniem doneren en is de naam van de donorvader makkelijker te achterhalen. Vanaf je 16e jaar mag je om de volledige gegevens van de donorvader vragen.

Tegelijkertijd met de lancering van het boek op 16 april zijn de foto’s van Kate Ford te zien in Museum IJsselstein bij de tentoonstelling ‘Verwantschap’.

Het boek ‘Schaduwfamilie. De zoektocht van donorkinderen’ van Linda Sprado en Vera de Lange ligt vanaf 16 april in de winkel. Het boek is uitgebracht door uitgeverij Scriptum uit Schiedam.

Foto: Linda Sprado woont met haar man en twee kinderen in Vlaardingen en werkt als adviseur P&O bij Sg Spieringshoek in Schiedam. Ook heeft ze haar eigen coachpraktijk JOIN, waarin ze begeleiding biedt aan donorkinderen (foto door Louise Melchers)