door Jan Schrijver (foto's door Louise Melchers)

De jaarlijks op een zondagochtend gehouden lezing kan zich in een groeiende belangstelling verheugen. De kaarten voor deze lezing waren in een mum van tijd uitverkocht, zo zei Peter-Paul Elshof, voorzitter Cultureel Forum Schiedam, in zijn welkomstwoord. "Alsof het om een concert voor The Rolling Stones ging, zo ging het met de kaartverkoop. Dat zal ook aan het onderwerp, de familie Wiegman, hebben gelegen. Delft heeft Vermeer, Nuenen heeft Van Gogh, en wij hebben de Wiegmans, nationaal bekend, en zeker Diet ook internationaal", aldus Elshof. 

Fotografe en galeriehouder Margi Geerlinks had zich de afgelopen maanden in de geschiedenis van de familie Wiegman verdiept. Voor een volle zaal hield zij de lezing. Op de eerste rij toegehoord door o.a. de jongste kunstenaarstelg uit de familie, de 44-jarige Mike Redman (zoon van Diet), zijn vader Diet, en zijn ooms Harr en Aad. De laatste werd - als uitzondering op de regel in de familie - geen kunstenaar, maar was bijvoorbeeld wethouder in Schiedam voor de PvdA. Gaan we nog een generatie terug dan komen we bij de in Rotterdam geboren Theo Wiegman (1908-1996), bekend schilder van havengezichten, zeegezichten en landschappen. Hij is ook bekend als Dope Wiegman.

Drie van zijn vijf zoons en zijn kleinzoon luisteren deze zondagochtend op de voorste rij naar de lezing van Margi Geerlinks. Frans en Gerard zijn niet aanwezig. De vijf broers hebben een zus, Wil, die woont in de VS. Margi ondersteunt haar verhaal met projecties van historisch fotomateriaal, met af en toe een toelichting door de Wiegmans 'wie waar staat op de foto's'. Het is een levendige en boeiende lezing, die extra wordt ondersteund door het grote aantal werken van de Wiegmans dat speciaal voor deze lezing aan de muren van de BVSZ en op tafels langs een muur wordt tentoongesteld. 

V.r.n.l. Ine Elderkamp (bestuurslid Cultureel Forum Schiedam), Margi Geerlinks, Harr Wiegman, Goos Kroeze (was de compagnon van Harr in een productiebedrijf), Diet Wiegman, Aad Wiegman, Mike Redman en Fleur, de dochter van Harr 

"Het gezin Wiegman groeide op aan de Tweede Tuinsingel in Schiedam. De ezel van vader Theo stond in de huiskamer. De kinderen groeiden dus op met kunst. Er was altijd volop creatieve bedrijvigheid in huize Wiegman. Bij mooi weer stond de ezel van Theo buiten in de tuin, hij schilderde graag buiten", zegt Geerlinks, terwijl een foto wordt geprojecteerd die dat illustreert. Bijzonder was ook het perspectief dat Theo wist te kiezen, zo licht Geerlinks toe. "Het was toen bijvoorbeeld heel gebruikelijk dat havengezichten vanaf de kade werden geschilderd. Theo deed dit anders, die ging in een bootje het water op om een havengezicht te schilderen. Of hij koos een hogere standpunt door positie te kiezen op een in de haven liggend schip." 

We zien op de muren van het BVSZ-gebouw en op de tafels veel schilderijen van Theo (Dope) Wiegman en ook schilderijen van diens vader Gerardus (Gerrit) Wiegman (1875, Delfshaven, 1964, Schiedam). Ook is er veel werk van Harr Wiegman, waaronder cartoons en stripverhalen, bijvoorbeeld voor het AD, waarvoor hij jarenlang van politieke spotprenten tot illustraties voor de medische rubriek maakte. Of wat te denken van een legpuzzel die voor abonnees van het AD werd gemaakt. Ook voor voetbalblad ELF en voor boeken over het Nederlands voetbalelftal tekende hij. Bovendien was hij tekenaar van erotische stripverhalen. 

In Schiedam is Harr vooral bij het grote publiek bekend als de ontwerper van Proosje van Schiedam. Over twee jaar is het door hem getekende olijke ventje 'Proosje van Schiedam' vijftig jaar. Later kwam er ook een beeld van Proosje op het Land van Belofte, het zal bij elke Schiedammer bekend zijn. Margi Geerlinks riep het publiek op om projecten die de komende twee jaar worden opgetuigd rond Proosje, nu de viering van het 750-jarig bestaan van Schiedam in 2025 nadert, van harte te steunen.

Harr is zeer veelzijdig. Zelfs werden er lp-hoezen door hem ontworpen. Die van de Amazing Stroopwafels met dwarrelende briefjes van duizend gulden erop leverde hem een bezoek van de politie op. De autoriteiten vonden het maar niks, die (kopietjes) van groene ruggen. Zijn neef Mike Redman is eveneens veelzijdig, van het maken van muziek en films, tot ook het ontwerpen van lp-hoezen. Er liggen de nodige bekende en minder bekende lp's op de tafels, waarvan de hoezen van de hand zijn van Mike. Aan ruim tweehonderd van die hoezen heeft Mike een bijdrage gegeven, zo laat Margi weten. 

De door Mike Redman gemaakte documentaire 'Anagram’ brengt goed het werk van Diet Wiegman in beeld, van zijn bekende schaduwbeelden tot de grote beelden in de buitenruimte op verscheidene locaties in ons land. Na de lezing van Margi wordt de film vertoond. De aanwezigen bekijken de film met een belegd broodje in de hand, al pratend met de Wiegmans en kijkend naar hun uitgestalde kunst. Na het broodje staat er een bezoek gepland aan het atelier van Diet Wiegman in de voormalige school aan de Zalmstraat. Hij heeft daar niet alleen zijn atelier op de eerste verdieping van de school, maar heeft de gehele zolderverdieping van de school ingericht met zijn werk, een prachtige permanente solo-expositie. Verschillende andere kunstenaars in de school aan de Zalmstraat hadden gisteren ter gelegenheid van de Piet Sanderslezing ook hun deuren voor het publiek geopend. 

De bezoekers gingen goed gevuld door de broodjesbrunch én de opgedane schat aan informatie huiswaarts. Margi Geerlinks had nog veel langer kunnen doorgaan met haar lezing. Zij heeft het publiek toegezegd nog meer te zullen gaan doen met haar onderzoek van het archief van de familie Wiegman. Vandaag kwamen vier generaties aan bod, maar in het totaal zijn al acht generaties Wiegman kunstenaar, zo blijkt uit het onderzoek van Geerlinks.