door Louise Melchers, in samenwerking met Jan Schrijver

Na een aantal producties in onder meer Amsterdam, Eindhoven en Utrecht vond vrijdagavond 9 september de première van de theaterbeleving ‘It Went Dark’ van Studio Puck van Dijk plaats in het gebied rond de Glasfabriek in Schiedam.

Startlocatie is buiten voor het pand aan de Nieuw Mathenesserstraat 29 staat er in de uitnodiging. Trek gemakkelijke schoenen aan en neem als het regent een regenjas mee. We arriveren op de Nieuw Mathenesserweg. Er is echter geen pand 29 te zien. Op Google zien we dat er wel ooit panden gestaan hebben, maar die zijn nu afgebroken. We bellen. “Jullie moeten bij de brandpomp achter de Glasfabriek zijn, maar… we beginnen pas over een uurtje…” Dat overkomt ons niet vaak, een uur te vroeg ergens zijn.   

Een uurtje later keren we terug en staan er inderdaad allemaal mensen op de genoemde locatie. We maken kennis met regisseur Puck van Dijk en zakelijk leidster Anouk van Geffen. Iedereen krijgt een koptelefoon en een hoesje met daarin een telefoon. Desgewenst kun je een paraplu meekrijgen. Ook krijgt iedereen een wilgentak mee voor onderweg.

“Bartho Braat (bekend van GTST) spreekt je tijdens de tocht toe. Hij is je vader en vertelt je terwijl je aan het lopen bent wat er de afgelopen tijd allemaal is gebeurd. Je loopt in principe alleen en er zijn twee variaties van de tocht. Het kan dus zijn dat een ander uit de groep iets anders doet dan jij, maar dat klopt. Kijk bij het oversteken wel goed uit, want er wordt hier hard gereden. Veel plezier!”

We vertrekken. Ik loop alleen met mijn koptelefoon, telefoon en wilgentak. Het is donker en het ziet ernaar uit dat er zo een enorme regenbui zal losbarsten. “Ga hier rechtsaf de Van Deventerstraat in,” hoor ik op mijn koptelefoon. Braat vertelt dat ik op zoek ben naar mijn zus Charlie. De wereld is anders dan vroeger, hijzelf is er niet meer en Charlie en ik moeten onze ruzie weer goedmaken. Hij heeft hard gewerkt om de wilgen goed bij te houden en ik moet mijn wilgentak dan ook straks aan Charlie geven.

We lopen door het gebied dat het begin is van het Rotterdamse havengebied. De verlichte silo’s zien er in het donker spectaculair uit. Er wordt een bruiloft gevierd in een partycentrum aan de Gustoweg en schitterend geklede mensen die buiten 'een sigaretje doen' kijken me vreemd aan. Wat doet die vrouw daar met die koptelefoon en die tak in haar hand, hoor ik ze denken. Ik knik vriendelijk en loop door.

Na enkele honderden meters op Rotterdams grondgebied te hebben gelopen, keren we terug in Schiedam, zo leren de plaatsnaamborden. Het gebied ziet er desolaat uit in het donker en het verhaal bevestigt dat nog eens. Braat vertelt je dat de oude stad, na een tijd van overstromingen en vervolgens extreme hitte en droogte, nu geteisterd wordt door straling. Als je om je heen kijkt, lijkt dat ook echt zo, vervallen gebouwen, scheefstaande hekken en ook een wegdek dat her en der wat onderkomen is. Ik ben blij dat ik weet dat er achter me nog meer mensen lopen die net zoiets meemaken, met een koptelefoon op en een wilgentak in hun hand, met af en toe wat regen op het hoofd, maar ja, na maanden van droogte is die welkom.

Na een stukje Maasdijk, gaan we rechtaf de Buitenhavenweg op. We zien in het water een schip voor riviercruises, slaapschip staat erop. Links - aan de overkant - en rechts zien we panden van distillateurs. Op het moment dat we aan de Buitenhavenweg stil moeten staan om naar het water te kijken dat, zo vertelt Braat ons, inmiddels vol gif zit, barst een enorme bui los. Ik kan gelukkig schuilen onder een afdakje en als ik de opdracht krijg om verder te lopen is de regen gelukkig weer een stuk minder.

We arriveren bij de Glasfabriek, gaan door het hek en volgen pijlen richting een loods. Daar maken we kennis met onze zus, Charlie (gespeeld door Veronique Post in ons geval). Ze blijkt in de verlaten hal te wonen en vraagt ons hoe het gaat, maar ik weet niet zeker of ik nu moet antwoorden of niet. Ze vertelt ons het hele verhaal. We volgen haar naar een andere ruimte vol nevel met her en der een lichtje dat aanzwelt of weer afneemt terwijl Charlie door de hele ruimte beweegt. Het onweert en de regen klettert op het dak van de loods. De onweersgeluiden zijn een onderdeel van het geluidslandschap dat we horen, de regen is echt. De kleurrijke schilderingen op de wanden waren er al, dankzij Glashard.

Er is een kring van dode wilgentakken met daarin groene lichtstralen. Plotseling beginnen de wilgentakken te fonkelen, ze zijn niet dood, ze leven! Charlie vertelt dat ik straks een wilgentak mee mag nemen, maar dat ik er dan goed voor moet zorgen. De wilgentak is de toekomst. Ik krijg ook een kaartje mee met een QR-code. De code leidt naar een verzorgingsinstructie, maar ook naar een aantal weetjes over de wilg, zo werd de wilg altijd in verband gebracht met dromen, kunstzinnige inspiratie en tovenarij en staat hij symbool voor zowel de dood als de wedergeboorte.

Het gebied, de stem en de performance geven je het gevoel dat we nu echt iets moeten gaan doen met onze wereld en dat is precies wat regisseur Puck van Dijk ons wil laten weten. 

Je loopt de route zoals gezegd met de koptelefoon op, die gevoed wordt vanuit een mobiele telefoon die je in een watervrij hoesje om je nek gehangen krijgt. De gebruikte app houdt bij waar je tijdens de wandeling precies loopt en daarop wordt de fasering van de tekst die Bartho Braat spreekt aangepast. Je krijgt overigens geen gedetailleerde informatie te horen over de objecten die je passeert zoals de Floating Farm in de Merwehaven, de Patria, het schip dat dient voor opvang van vluchtelingen in de Buitenhaven of de distilleerderijen. "Het moet niet het karakter krijgen van een 'guided tour'. De omgeving waarin het speelt vormt een laagje, een schil, maar het blijft fictie", zo legt Puck van Dijk uit. 

Je kunt deze voorstelling nog zelf beleven tot 25 september. Kaarten kosten 25 euro. Voor meer informatie over data, tijden en tickets: www.itwentdark.earth

De voorstelling werd mede mogelijk gemaakt door Gemeente Schiedam, Fonds Podiumkunsten, Kickstart Cultuurfonds, De Glasfabriek en Bank 15.

Hier lees je ons eerdere artikel, waarin het theaterstuk werd aangekondigd:
En toen werd het donker in Schiedam

Foto's door Louise Melchers