Tekening en schilderij zijn herenigd in gemeentearchief 

Tekening en schilderij zijn herenigd in gemeentearchief 

SCHIEDAM - Gemeentearchief Schiedam heeft een landschapsschilderij uit 1941 gekocht voor de collectie. Het is een zomers gezicht op de stad vanaf de Damlaan, geschilderd door Eduard Houbolt in 1941. Het archief ziet het als "een fraaie aanvulling op een tekening die waarschijnlijk een voorstudie van het schilderij is". 

De voorstelling is de rand van de stad, gezien vanaf de Dam(me)laan die overgaat in de Kethelstraat. De toeschouwer ziet een zonnig tafereel met enkele wandelaars. De weilanden zijn groen en gemaaid hooi staat in balen opgehoogd. De stad is aan de molens en kerktorens herkenbaar. De locatie waar de kunstschilder meer dan tachtig jaar geleden zat, moet ergens op de Damlaan tussen de Burgemeester Honnerlage Gretelaan en de Noordvestsingel zijn geweest. Het schilderij is te zien in de studiezaal van het in het Stadskantoor gevestigde archief.

Het gemeentearchief heeft het werk van 71,5 bij 47,5 cm gekocht op een Rotterdamse veiling en dat professioneel laten reinigen. Houbolt maakte, waarschijnlijk als voorstudie, op 16 juni 1941 een krijttekening van hetzelfde landschap. Deze is sinds 2007 in de collectie. Opvallend op de tekening is de lege ruimte boven de stad, hier is in het schilderij de wolkenpartij gekomen.

Achterkant
Van de achterkant van het doek is meer informatie af te leiden. Er is een stempel van Houbolt met zijn adres in Den Haag (Elsstraat 140) en er is een etiket opgeplakt voor de tentoonstelling van het Stedelijk Museum Schiedam. Hij diende het schilderij namelijk in voor een prijsvraag van het museum voor Schiedamse stadsgezichten. Volgens het etiket is de titel van het werk ‘observator’. Er kwamen 204 inzendingen die door een jury werden beoordeeld. Houbolt won niet. Het schilderij zal aan hem teruggeven zijn. Volgens een geschreven opdracht op de achterzijde is het doek in april 1944 door de schilder gegeven aan Mr. Hendrik de Boer “voor zijn belangenlooze en vriendschappelijke bemoeiingen”. Charles Kemper won met een winters tafereel. 

Er staat ook een vreemd teken op de achterkant, een driehoek in een cirkel. Een verklaring is via de online krantenbank te vinden, in de Schiedamse Courant van 7 februari 1941. In een bericht over de wedstrijd staan de voorwaarden om aan de prijsvraag mee te kunnen doen. Naast het schilderij moest ook een afzonderlijke brief worden ingediend, met een motto (titel) en een vraagprijs, én een tweede envelop met het motto en een geheim merk, waarin de naam van de schilder zit. Een ingewikkelde methode, waarschijnlijk bedoeld om professionele en amateurschilders een gelijke kans te geven.

Houbolt
Eduard Johannes Fredericus Houbolt (1885-1954) schilderde portretten en ander figuratief werk. Hij maakte veel landschappen in Amsterdam, Delft, Rijswijk en Den Haag, met een voorkeur voor de nog niet bebouwde omgeving. Voor hij in 1939 in Den Haag ging wonen, woonde hij in Frankrijk en België. Later deed hij nog verschillende onderzoeken naar het werk van Johannes Vermeer.  

 
Foto: een foto van het schilderij is onder nummer 51168 opgenomen in de beeldbank, de tekening onder 62000

30-01-2024