Toen het oorspronkelijke initiatiefvoorstel werd besproken in een commissievergadering besloot Kilickaya het voorstel terug te nemen en om het aan te passen aan de wensen en bedenkingen van collega's en college. Kilickaya: "Ik had de hoop dat we na overleg met ambtenaren en een wethouder op een meer positief-kritische houding van het college te mogen rekenen."

Kilickaya en Maris stuurden een brief aan de raad om de kritiek van het college te ontzenuwen. Ze hebben nog steeds de hoop dat een meerderheid van de raad zal instemmen met het initiatiefvoorstel.

De raadsleden schrijven in hun brief dat er naar hun idee "in een constructieve samenwerking tussen een oppositiepartij en een coalitiepartij en na
consultering van het college en ambtenaren een goed voorstel is gemaakt."

Er was met het college afgesproken dat het initiatiefvoorstel in de gemeenteraad van december aan de orde zou komen. "Wij verwachtten dat het college binnen een week met een reactie zou komen. Het voorstel was immers niet nieuw voor hen. Helaas kwam de reactie van het college niet binnen een week en is er vertraging opgetreden in de besluitvorming," aldus Maris en Kilickaya in hun brief.

"Wij vinden het jammer dat een constructieve samenwerking om te komen tot een gewijzigd initiatiefvoorstel witgoedregeling een kritische reactie van het college krijgt. Wij hopen dat de raad inziet dat de bezwaren ongegrond zijn. Het valt ons op dat het college in de reactie alleen redenen noemt om het niet te doen in plaats van oplossingen te bieden of voorstellen te doen om het voorstel wel een kans van slagen te bieden. We kunnen met deze regeling veel gezinnen in Schiedam helpen. In andere gemeenten is de witgoedregeling een succes geworden. Wij geloven dat het in Schiedam ook kan!"

Brief aan college

Geachte leden van de gemeenteraad,

Op 8 december 2023 heeft het college een reactie gegeven op het ingediende  initiatiefvoorstel witgoedregeling. Met deze brief willen we reageren op de bezwaren van het college en geven we een nadere onderbouwing van ons voorstel. Tevens willen wij  verduidelijken hoe het proces naar het gewijzigde initiatiefvoorstel witgoedregeling eruit  heeft gezien.

Reactie indieners
In de commissievergadering van 28 juni 2023 werd door een lid aangegeven dat armoede een meerkoppige monster was. Daar zijn wij het volledig mee eens. Een van die koppen is  energiearmoede. Dat willen we aanpakken door middel van het initiatiefvoorstel  witgoedregeling. Wij vinden dat met dit voorstel een kleine stap in de aanpak van  energiearmoede wordt gedaan.

Wij hebben de feedback die wij bij het eerste ingediende voorstel hebben gekregen meegenomen in het gewijzigde voorstel. Er is nu bijvoorbeeld niet langer sprake van een  financieel open einde. Er is in overleg met een wethouder en ambtenaren gekozen voor een  maximumbedrag van €250.000,-. Verderop zullen we aangeven hoe en waarom we tot dat  bedrag zijn gekomen. Daarnaast zullen we een aantal tegenstrijdigheden benoemen tussen  de eerste en de tweede reactie van het college op het initiatiefvoorstel.

Tegenstrijdigheden
In de eerste reactie van het college zou het totale bedrag op €2.875.000,- uitkomen als de gehele doelgroep van 5.750 huishouden gebruik zou maken van de witgoedregeling. Wij  vinden dat niet realistisch, ons voorstel beperkte zich immers tot die mensen in de  doelgroep met een energieslurpende koelkast of wasmachine van 10 jaar of ouder. In de  tweede reactie van het college wordt dat bevestigd: ‘Echter, niet alle huishoudens zouden in  aanmerking komen voor de witgoedregeling. De wijkenergiecoördinatoren van Energiehulp  schatten op basis van reeds uitgevoerde huisbezoeken in dat één op de vijf huishoudens toe  is aan energiezuiniger witgoed. Daarmee komt de totale indicatieve omvang van de  doelgroep op ruim 1.200 huishoudens.’

Doelgroep
Er is ons aangegeven dat er een bedrag van €250.000,- voor dit voorstel beschikbaar is binnen de SPUK Energiearmoede. Daarmee kunnen we een doelgroep van ongeveer 300  huishoudens helpen, hebben we met de ambtenaren becijferd. Het college zegt daar nu over dat niet allen in de doelgroep een gelijke kans maken op nieuw witgoed. Dat klopt, dat  vinden wij ook jammer, maar er is naar wij begrepen hebben op dit moment niet meer ruimte dan €250.000,-. We vinden het opvallend dat dit benoemd wordt, want in de eerste reactie  van het college was de doelgroep te groot en zou het dus ten koste gaan van andere armoederegelingen. Nu we het college gevraagd hebben waar financiële ruimte voor is, vindt het college de doelgroep te klein. Er wordt zelfs gesproken over rechtsongelijkheid. Wij  willen graag de hele doelgroep helpen, maar daar is op dit moment onvoldoende financiële  ruimte voor. We helpen liever een deel van de doelgroep, dan helemaal niemand.

Uitvoering
Er wordt in de reactie gezegd dat er volgens de AVG waarschijnlijk juridische belemmeringen zijn en dat het voorstel in zijn geheel niet uitvoerbaar is. Wij gaan ervan uit  dat dit mogelijk is, want enige tijd geleden ging er een brief/brochure uit vanuit het college  over de beschikbare kindregelingen aan alle ouders. Waarom kan er dan nu ook niet een  brief verzonden worden en waarom kan er in een andere gemeente wel een brief verzonden  worden over de witgoedregeling? Neem bijvoorbeeld de gemeente Zwijndrecht. Op basis  van het besluit Witgoedregeling is elk huishouden in de gemeente Zwijndrecht dat  energietoeslag heeft ontvangen en woont in een woning met een energielabel van D of lager, met een brief geïnformeerd. Tevens heeft de gemeente Katwijk een brief verstuurd aan de inwoners die een uitkering ontvangen.

Volgens het college zou de inkoop van het witgoed aanbesteed moeten worden. We hebben  samen met de ambtenaren gekeken naar de aanbestedingswetgeving. De grens is  €221.000,-. Van de €250.000,- gaan de uitvoeringskosten nog af. Hierdoor voldoet dit  initiatiefvoorstel aan de aanbestedingswetgeving.

Financiering
Wij willen €250.000,- uit de SPUK Energiearmoede inzetten voor de witgoedregeling. Wij verwachten dat er ongeveer 300 huishoudens hiermee geholpen kunnen worden. Het  college geeft in haar reactie aan dat de uitvoeringskosten hoger zullen uitvallen en daardoor  de doelgroep minder dan 300 huishoudens zal zijn. Wij zijn het hier niet mee eens, omdat we bij een andere gemeente zien dat met een lager budget toch veel huishoudens  bereikt zijn. Neem bijvoorbeeld de gemeente Son en Breugel. Met een budget van €174.800,-  hebben zij 291 huishoudens bereikt met een tegoedbon van maximaal €600,-.

Wij geven aan dat het bereik ongeveer 300 huishoudens zal zijn. Die 300 huishoudens zijn  geen harde eis. Het kunnen er meer zijn, zoals we bij de gemeente Son en Breugel zien is er  ongeveer hetzelfde bereik met een kleiner budget. Wij willen u er ook op wijzen dat volgens  ons voorstel maatwerk wordt geleverd. Een eenpersoonshuishouden krijgt een andere  wasmachine of koelkast dan een meerpersoonshuishouden. Tevens gaat de regeling uit van een wasmachine óf koelkast, niet allebei.

Succes in andere gemeenten
De witgoedregeling is een succes in andere gemeenten! We zien dat de witgoedregeling in andere gemeenten met succes is toegepast en dat de regeling in een enkele gemeente zelfs nogmaals toegepast gaat worden in 2024.

Enkele gemeenten waar het een succes is en waar de regeling toegepast gaat worden:
• Katwijk • Oss
• Beuningen • Tilburg
• Zwijndrecht • Nunspeet
• Son en Beugel • Etten-Leur
• Rijswijk • Doetinchem
• Roosendaal • Enschede
• Gennep • Súdwest-Fryslân

Zoals u ziet zijn er al veel gemeenten Schiedam voorgegaan met de witgoedregeling en met  succes! In de bijlage treft u onder andere stukken van persberichten en nieuwsartikelen aan  van de genoemde gemeenten en hun witgoedregelingen.

Proces
Naar ons idee is er in een constructieve samenwerking tussen een oppositiepartij en een coalitiepartij en na consultering van het college en ambtenaren een goed voorstel gemaakt.  Het bedrag van €250.000,- zou binnen de kaders gebruikt kunnen worden voor de  witgoedregeling. Nog voor het aan de raad is toegezonden, waren alle partijen op de hoogte  van het gewijzigde voorstel. Tevens hebben wij een tijdspad afgesproken met alle partijen.

We hebben afgesproken dat het initiatiefvoorstel in de gemeenteraad van december ter  besluitvorming aan u zou worden voorgelegd. Wij verwachtten dat het college binnen een  week met een reactie zou komen. Immers het voorstel was niet nieuw voor hen. Helaas  kwam de reactie van het college niet binnen een week en is er helaas vertraging opgetreden  in de besluitvorming.

Tot slot
Wij vinden het jammer dat een constructieve samenwerking om te komen tot een gewijzigd initiatiefvoorstel witgoedregeling een kritische reactie van het college krijgt. Wij hopen dat  de raad inziet dat de bezwaren ongegrond zijn. Het valt ons op dat het college in de reactie  alleen redenen noemt om het niet te doen in plaats van oplossingen te bieden of voorstellen te doen om het voorstel wel een kans van slagen te bieden. We kunnen met deze regeling veel gezinnen in Schiedam helpen. In andere gemeenten is de witgoedregeling een succes  geworden. Wij geloven dat het in Schiedam ook kan.

Foto's
Boven: Serkan Kilickaya (GroenLinks)
Onder: John Maris (Progressief Schiedam)