ROTTERDAM - Nog geen twee kilometer lopen vanaf Schiedam vind je Brutus, de grootste tentoonstellingsruimte van ons land. Je kunt er van donderdag tot en met zondag terecht voor de afgelopen zaterdag geopende expositie 'Through bone and marrow', letterlijk vertaald 'Door been en merg'. En dat gaat het ook als je door de desolate ruimtes aan de Keileweg dwaalt.
door Jan Schrijver
"Dit is met 6000 vierkante meter de grootste tentoonstellingsruimte voor hedendaagse kunst van Nederland, overigens met het kleinste museumteam", zegt Brutus-directeur Sanne ten Brink.
Bij de ingang op Keileweg 10 neem je plaats achter enkele restanten van bomen, krijg je een glas fruitwater aangeboden, draait iemand een zandloper om en krijg je een seintje als jij - jij alleen - naar binnen mag. Ook mensen die samen naar de tentoonstelling komen, worden 'gesplitst'. De expositie komt het best bij je binnen als je die in je uppie ervaart, zo is de achterliggende gedachte. "Geef elkaar de ruimte in deze tentoonstelling, de subtiliteit ervaar je beter, als je er alleen doorheen dwaalt. Ga het aan!", zo verwoordt curator Maarten Spruyt. De bezoekers doen het braaf, maar eenmaal binnen zie je na een minuut of tien dat degenen die samen naar de expositie kwamen, elkaar weer hebben teruggevonden, en met elkaar erover praten. Je hoort opmerkingen als 'werkt vervreemdend', 'is dit kunst?' en 'wat is hier nou kunst, en wat niet? Wat hoort gewoon bij deze vervallen gebouwen?'.
Voordat je naar binnengaat, lees je dat aanraken van de kunstwerken niet is toegestaan. Dat blijkt een moeilijke opgave, zie ik. Bijvoorbeeld bij de 'ijsblokken', zijn ze nou echt of niet?
"Dit is de meest gevoelige en oncomfortabele tentoonstelling die we tot nu toe hebben gemaakt. Zij gaat onder je huid zitten, legt zenuwen bloot. Er is niet eerder een tijd geweest waarin we zoveel comfort hebben toegevoegd, maar dat gaat wel ten koste van onze planeet. We zijn verslaafd aan onze apparatuur", zo verklaart Sanne ten Brink voorafgaand aan een perspreview. (zie ook deze Facebook-livepost) Het zal niet bevreemden dat één van de instructies bij het binnengaan van de tentoonstellingsruimte is, dat de telefoon uit moet of tenminste op de vliegtuigstand.
Maarten Spruyt: "De tentoonstelling schudt ons zintuigelijk wakker, en dat is de bedoeling. We bevinden ons in een ongemakkelijke tijd, daar zitten we nog wel een tijdje in, denk ik, we zullen ermee moeten dealen. 'We hakken een boom om, en planten een nieuwe', ja zo'n aanpak is inmiddels achterhaald, zo makkelijk is het niet. Over dit soort gevoeligheden gaat deze expositie. Je loopt er nog verwarder uit, dan je naar binnenging. Hopelijk gaan we erdoor de schoonheid van verval zien. Als mensen moeten we leren ons kleiner te maken, om de grootsheid van dingen te kunnen zien, om ruimte te geven aan andere organismen."
Na het lopen van de route is het de bedoeling dat je via de beeldentuin (ingang Keileweg 18) nog naar de tweede expositieruimte, de zogenoemde Kathedraal loopt. De bewegwijzering van de eerste naar de tweede ruimte was nog niet ideaal, zo kreeg het Brutus-team terug van de eerste bezoekers. "Mee eens, kan beter, wordt aangepast", aldus het team. Afgelopen zaterdag was er in de Kathedraal een muzikale performance door Dyane Donck Company. Dit was een preview van een volledig optreden dat er in de komende maanden enkele malen zal worden uitgevoerd. Dyane Donck heeft ook de soundscape gemaakt die op sommige plekken te horen is.
'Through bone and marrow' is bij Brutus van donderdag tot en met zondag, van 12.00 tot 18.00 uur geopend. Regulier toegangstarief is vijf euro.
Hieronder vind je via de QR-code de lijst van de twintig deelnemende kunstenaars.
