Theo Gootjes, Een vertekend leven, 2023, uitgeverij Scriptum Schiedam

Autobiografie van politiek tekenaar is grimmig, humoristisch, teder

Autobiografie van politiek tekenaar is grimmig, humoristisch, teder

SCHIEDAM - Tijdens een drukbezochte bijeenkomst in de Bibliotheek Schiedam in de Korenbeurs werden vandaag de eerste drie exemplaren van het eerste boek van politiek tekenaar Theo Gootjes officieel aan de schrijver overhandigd door uitgever Hans Ritman van de Uitgeverij Scriptum uit Schiedam.

door Louise Melchers en Jan Schrijver

theozaal

Ter gelegenheid van deze boekpresentatie trad zoon Menno Gootjes, gitarist, samen met muzikant Thijs van Leer op (Menno en Thijs spelen samen in Focus). Daarna voerde redacteur Hans Overheul, oud-docent Nederlands, een gesprek met Theo over diens boek.

theohans-1
Hans Overheul (links) in gesprek met Theo Gootjes (rechts)

Het gesprek
Hans Overheul trapt het gesprek af: "Een debutant van 81, dat is op zich opmerkelijk, maar ook de inhoud is opmerkelijk. Het is vrijmoedig en openhartig wat je schrijft, daar zal wel het nodige commentaar op gaan komen."

Theo: "Toen ik zwart op wit zag wat ik geschreven had, schrok ik er wel van. Maar goedbeschouwd heb ik dat met tekeningen ook. Uiteindelijk gaat het mij om eerlijkheid."

Hans: "Politieke tekeningen gaan over anderen. Komt het nu niet heel dichtbij?"

Theo: "Ik heb me kwetsbaar opgesteld. Dat is goed, want ik stel niet alleen anderen maar ook mezelf ter discussie."

Hans: "Is het ook het verhaal van de vader en de zoon?"

Theo: "Het is het verhaal van de komende en de gaande generatie. Op een gegeven moment kijk je in de spiegel en zie je je vader. Ik was 41 toen mij dat gebeurde. Je ziet dan je vader niet langer als vader, maar als mens."

Hans tot slot: "Het boek is grimmig, maar dat niet alleen. Het is ook humoristisch, soms ook teder."

(het bovenstaande is een korte samenvatting van het gesprek tussen Hans en Theo)

Het boek
In het boek, dat 109 pagina’s telt, beschrijft Theo zijn leven tot aan het punt dat zijn vrouw José gaat dementeren en hij mantelzorger wordt. Een leven met hoogtepunten, maar ook vele dieptepunten, waarover Theo vrijuit vertelt en daarbij zelfkritiek niet schuwt. In het boek staan ook 16 pagina’s met foto’s uit de familiealbums, een tekening van Theo, gemaakt door zijn vader, en politieke prenten van Theo’s hand.

Op een ijskoude januaridag in 1942 wordt Theo in Hillesluis (Rotterdam-Zuid) twee maanden te vroeg geboren in een wereld die op dat moment in brand staat, want het is oorlog. Na hem volgen er volgens goed rooms-katholiek gebruik nog acht kinderen en er heerst armoede in het gezin. 

Als Theo naar school gaat krijgt hij één keer per week tekenles van broeder Gregorius. De eerste les tekent deze een kop en schotel en wordt Theo naar eigen zeggen ‘verliefd op de klare lijn’. “Er staat niks en toch staat er alles.”

Hoe het er in het gezin aan toe ging, vertelt hij op beeldende wijze. Zijn vader probeert geld te verdienen door voor de kunsthandel te gaan werken. Hij schildert met name landschappen die kunsthandelaren goedkoop opkopen en met dikke winsten verkopen.

De enorme zorgen die vader Gootjes heeft om voor het gezin te zorgen, zorgen thuis voor veel problemen, maar er zijn ook leuke dingen, zoals de voorstellingen die de kinderen en hun ouders thuis tussen de schuifdeuren opvoeren.

Ook als Theo en zijn grote liefde, José Henderickx een eigen gezin krijgen, zijn de zorgen aanvankelijk niet voorbij. Hoe Theo, José en de drie emmetjes, zoals hij zijn drie zonen Marcel, Menno en Mathijs noemt, daarmee omgaan, kun je ook in het boek lezen.

Ter afsluiting staat er een door Theo geschreven gedicht over José, een pastiche op het gedicht Denkend aan Holland van H. Marsman. Theo wordt door emoties overmand als hij het gedicht wil voordragen en zoon Marcel neemt dit van hem over.

Vervolgens krijgen Marcel en Menno een exemplaar van het boek door Theo overhandigd. Omdat Mathijs niet aanwezig kan zijn, krijgt in zijn plaats kleinzoon Midas een exemplaar. Daarna gaat Theo aan de slag met het signeren van alle verkochte exemplaren. 

Hans Overheul, oud-docent Nederlands trad op als redacteur van het boek. Volgens Theo om hem te behoeden voor grote taalfouten. Volgens Hans was zijn taak echter zeer gering, want hij vertelde dat Theo erg goed is in de Nederlandse taal. Hans: “Hij is nog van de oude stempel en weet nog hoe het met de d’tjes en de t’jes zit. Bovendien heeft hij een zeer prettige schrijfstijl.”

Het boek is vanaf vandaag voor 15 euro in de boekhandel verkrijgbaar. 

Foto's: 1. een drukbezette zaal in de Korenbeurs;  2. Theo signeert

appa

theosigneert


Foto onder: Hans Ritman van Uitgeverij Scriptum met de eerste drie exemplaren in zijn hand, zodat Theo Gootjes die kan uitreiken aan zijn drie zonen. Geheel rechts Marcel, daarnaast Menno en - links van Theo - kleinzoon Midas die voor zijn vader Mathijs waarneemt (Mathijs was vandaag verhinderd)

theao3-1



07-10-2023