SCHIEDAM - Oktober is de Maand van de Geschiedenis, het grootste geschiedenisevenement van Nederland. Dit jaar is het thema ‘Wat een ramp!’. Om hierbij aan te sluiten hebben de Historische Vereniging Schiedam, Jeneverie ’t Spul, Gemeentearchief Schiedam, het Schiedams Boekhuis, het Nationaal Jenevermuseum en het Stedelijk Museum Schiedam een reeks lezingen samengesteld. Ieder weekend is er aandacht voor een andere Schiedamse ‘ramp’.
Alle lezingen, die afwisselend plaatsvinden bij Jeneverie ‘t Spul en het Nationaal Jenevermuseum, beginnen om 15:00 uur en zijn gratis toegankelijk. Ook naderhand is er gelegenheid om na te praten met een drankje.
Programma:
Zaterdag 1 oktober, 15:00 uur: Schiedam in de Middeleeuwen, door dr. Jan Willem Verkaik.
Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642.
In deze lezing kijkt historicus Jan Willem Verkaik naar Middeleeuws Schiedam aan de hand van de thema’s ‘duurzaamheid’ en ‘rampen’.
Zondag 2 oktober, 15:00 uur: Een ramp voor Schiedam: de drooglegging, door Rob van Klaarwater.
Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92, Schiedam. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642.
De drooglegging, het verbod op alcoholische dranken in de Verenigde Staten in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw, was rampzalig voor de Schiedamse export. De jeneverindustrie en haar toeleveringsbedrijven waren immers de kurk van de lokale economie. Rob van Klaarwater vertelt erover in zijn Borrelmuseum en Jeneverie 't Spul, waar meer dan 500 jenevers van over de hele wereld te proeven zijn.
Zondag 9 oktober, 15:00 uur: Moord & Brandewijn, door Leroy Fisscher.
Locatie: Nationaal Jenevermuseum, Lange Haven 74. Reserveren via receptie@jenevermuseum.nl.
Historicus Leroy Fisscher (Nationaal Jenevermuseum) vertelt over de fatale rol die drank speelde toen de Fransen in het rampjaar 1672 het land binnenvielen. Met aansluitend de presentatie van een publicatie over de HAV bank, die het gemeentearchief Schiedam speciaal maakte voor de Maand van de Geschiedenis. Op de Gerrit Verboonstraat in Schiedam staat een iconisch pand van architect Willem Dudok. Dit appartementencomplex staat nog steeds bekend als 'de HAV bank', want daar had dit bedrijf zijn hoofdkantoor.
Zondag 16 oktober, 15:00 uur: Een rampzalige reis: hoe een Schiedamse familie in handen viel van piraten, door Dennis van Holten.
Locatie: Nationaal Jenevermuseum, Lange Haven 74. Reserveren via receptie@jenevermuseum.nl.
Het Schiedamse gezin Stout wilde in de zeventiende eeuw emigreren naar Suriname, maar zou er nooit aankomen. Hun schip werd gekaapt door piraten en het gezin werd gevangengenomen. Historicus Dennis van Holten (Stedelijk Museum Schiedam) vertelt over wat het gezin meemaakte in Noord-Afrika en hoe zij uiteindelijk weer terugkwamen in Schiedam. Het verhaal van de familie Stout is onderdeel van Panorama Schiedam, de tentoonstelling over de geschiedenis van de stad die te zien is in het Stedelijk Museum Schiedam.
Zondag 23 oktober, 15:00 uur: Stolpersteine in Schiedam, door Peter Groeneweg.
Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642.
Stolpersteine is van oorsprong een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (1947, Berlijn). Hij brengt gedenktekens aan in het trottoir voor de huizen van mensen die door de nazi's verdreven, gedeporteerd, vermoord werden of tot zelfmoord zijn gedreven. In Schiedam zijn 145 Stolpersteine te vinden. Peter Groeneweg, secretaris van Stichting Stolpersteine, vertelt over de Schiedamse herdenkingsstenen en de verhalen die hierachter schuilgaan. Bij gunstig weer wordt er ook een korte wandeling gemaakt langs enkele Stolpersteine aan de Hoogstraat.
Zondag 30 oktober: Kasteelruïnes als stille getuigen, door dr. Jan Willem Verkaik.
Locatie: Jeneverie ’t Spul, Hoogstraat 92, Schiedam. Reserveren via telefoonnummer: 010-4270642.
Schiedam en omgeving waren ooit rijk aan kastelen, maar door oorlogsgeweld en overstromingen is hiervan weinig overgebleven. Historicus Jan Willem Verkaik is de archieven ingedoken en heeft vastgelegd wat nog aan ruïnes rest. Tijdens deze lezing word je aan de hand van tekeningen uit het handschrift van Jacob Lois, ‘Oude ware Beschrivinge van Schielandt’ (1672), meegenomen op een kastelentrip langs de vroegere rijkdom aan "heerlijke slooten en stamhuijsen".
Panorama Schiedam
Meer te weten komen over de geschiedenis van de stad Schiedam? In het nieuwe Panorama Schiedam, sinds de heropening te zien in het Stedelijk Museum Schiedam, word je ondergedompeld in de verhalen van de stad. Verhalen over harde werkers, dromers en avonturiers, helden, strategen en overlevers. Je ziet het allereerste huis van Schiedam, de molens en de flatgebouwen, en maakt kennis met het paardje van Kethel, dat ruim 2.000 jaar oud is. De presentatie is voor iedereen van jong tot oud.
Foto: de familie Stout, zoals te zien is in het Panorama Schiedam in het Stedelijk Museum Schiedam. Foto door Aad Hoogendoorn