SCHIEDAM - Zaterdagmiddag is op het plein vóór het Stedelijk Museum Schiedam onder grote belangstelling de nieuwe expositie 'Carte Blanche (Fuck The Dictator)' geopend. Ook op het plein is een installatie met beelden te zien. Het is een solo-tentoonstelling van beeldhouwster Anne Wenzel. Zij en museumdirecteur Anne de Haij spraken zich in hun openingswoorden uit voor de autonomie van de kunst.
door Jan Schrijver (foto's door Louise Melchers)
De strijd tegen gezagsdragers, tegen wie je je in een ondergeschikte positie bevindt, is ook de rode draad die door deze tentoonstelling loopt, zowel qua ontstaansgeschiedenis als qua inhoud. Wenzel heeft het verkrijgen van deze solo-expositie letterlijk moeten bevechten. Zij werd in de boksring gedaagd door de vorige museumdirecteur, Deirdre Carasso, die zaterdagmiddag aanwezig was bij de opening.
Winst zou haar een 'solo' opleveren. Die winst kwam er, en na corona-perikelen en een ingrijpende renovatie van het museumgebouw, heeft de nieuwe museumdirecteur, Anne de Haij, de belofte kunnen inlossen. "Maar eigenlijk is het vreemd dat daar een bokswedstrijd voor nodig was", zo betoogde Anne Wenzel in haar openingswoord. "Ik wil graag als kunstenaar uitgenodigd worden om te exposeren om wat ik als kunstenaar schep. Het onderstreept de ongelijkheid die er bestaat in de museale wereld. Als je plannen hebt voor nieuwe werken en je ziel en zaligheid in ideeën hebt gelegd en je moet vervolgens de plannen presenteren aan een museumdirecteur, dan voel je je extreem kwetsbaar. Maar als je een kunstenaar de ruimte durft te geven dan krijg je tentoonstellingen die grensoverschrijdend en overweldigend zijn."
Foto: Anne de Haij
Ze heeft nu de ruimte gekregen in het Stedelijk Museum Schiedam en het resultaat zal in ieder geval de tongen los gaan maken. Anne de Haij: "We openen hier in feite Anne Wenzels manifest voor de autonomie van de kunst, in een situatie waarin wij als musea meer moeten doen met minder geld want er is druk op de subsidies." De andere Anne: "Als kunst vooral gebruikt gaat worden om politiek beleid te illustreren, zijn we heel erg verkeerd bezig."
Kunst en cultuur hebben intrinsieke waarde voor de identiteit van inwoners van bijvoorbeeld een stad of een staat. Kunst en cultuur bieden inwoners toegevoegde waarde aan het samenleven met hun mede-inwoners. Kunst en cultuur leveren een bijdrage aan stabiliteit en openheid in een maatschappij. De Haij: "Als Anne Wenzel aankomt met een titel met het woord 'fuck' erin, merk je hoe preuts onze samenleving is geworden. We hebben onze rug recht gehouden. En Anne, vergeet niet dat jouw strijd ook onze strijd is, dank dat je dit allemaal voor ons doet."
Anne Wenzel merkte nog op dat bij dit project de samenwerking zeer belangrijk was en de hulp die zij van haar team heeft gekregen en van boksschool Hans de Jong, waar Wenzel maandenlang trainde voor haar cruciale bokswedstrijd in de kapel van het museum. Bij het binnengaan van de tentoonstelling waarschuwt Wenzel de bezoeker: "Let op, u betreedt een territorium, dit is géén gewone tentoonstelling. Dit territorium is veroverd met zweet en met uitgedeelde / geïncasseerde klappen." In dat territorium kun je veel nu als 'fout' beschouwde historische figuren uit onze geschiedenis zien dan wel staan deze mannen van weleer ter discussie. Je ziet ze niet zoals we ze kennen van de bekende beelden op hun sokkels in steden, je ziet ze zoals Anne Wenzel ze heeft herschapen.
Na afloop van de speeches van beide Annes, was de tentoonstelling voor geopend verklaard, maar tegelijkertijd startte het op het bordes van het museum opgestelde duo Noire Antidote met keiharde muziek en hadden Hans de Jong en leden van de boksschool een cordon gevormd voor de trappen van het museum. 'Vecht je maar naar binnen' door een geluidswal en een haag van boksers, zo leek de moraal van dit verhaal. Er waren bezoekers die het aandurfden en die zich als eersten door geluid en boksers heen wisten te wurmen. Bezoekers en boksers leefden zich goed in en namen sportief de te verwachten poses in. Anne Wenzel had er al voor gewaarschuwd: "Let op, dit is géén gewone tentoonstelling!"
De boksers waren gekleed in door Nada van Dalen speciaal voor deze expositie ontworpen kleding. In het najaar verschijnt een kalender met de boksers in haar kleding. Na de opening van 'Carte Blanche (Fuck The Dictator)' en het bekijken ervan kregen de bezoekers een muntje om een patatje mét te gaan eten bij Bram Ladage op de Koemarkt. Dat was een mooie tussenstop op weg naar 'Old School Boxing Hans de Jong' aan de Singel 8 in Schiedam.
Foto: Anne Wenzel
Daar werd het beeld gedoopt dat Anne Wenzel aan de boksschool heeft geschonken. Het beeld van Anne Wenzel van een vrouw met een bokscape en bokshandschoenen aan hangt er boven de boksring. Wij zien Anne Wenzel erin die haar solo-expo bevocht in de ring in het museum. Het beeld werd door Wenzel en De Jong om halfacht 's avonds gedoopt met het speciaal voor de expositie gebrouwen bier. "En haar naam is: Marie Louise", zei Hans de Jong. Het feest in de boksschool ging met livemuziek van Thor Kissing nog een paar uurtjes verder. Beschermvrouwe Marie Louise blijft voortaan over de leden van de boksschool waken.
Foto: Hans de Jong naast het door Anne Wenzel gemaakte beeld "Marie Louise"
De expositie in het Stedelijk Museum Schiedam is te zien tot en met 24 januari 2024.
Neem via dit artikel een kijkje bij:
Fotoshoot voor kalender 2024 'Old School Boxing Hans de Jong'
Lees ook:
Anne Wenzel laat zich inspireren door VOC en Willem van Oranje
Beeld boven de boksring van Boksschool De Jong