door Jan Schrijver

Vandaag kreeg de pers een preview. Sommige werken zijn gereed, andere zijn nog volop in uitvoering. In de buitenruimte begroet de voorgevel van een hal ons kleurrijk (foto boven). Een scheef staande toren staat voor de hoge silo's. Een automaat staat er, waar je straks ballen uit kunt trekken, om op een afstand van vijftien meter ruitjes in te gooien. Een zijgevel van een wand is zwartwit tot leven gebracht.

In de grote hal, de tentoonstellingshal, gonsde het van bedrijvigheid. Verscheidene hoogwerkers zijn er om de kunstenaars letterlijk op niveau te brengen, als het met een ladder of een gewone stelling niet lukt. De imposante wanden van de hal, waar ooit honderdduizenden glazen flessen opgeslagen waren, krijgen langzaam kleur. Of juist niet, want zwart wit kan het ook. Of door gebruik te maken van de stenen in de muur en sommige stenen juist niet te verven.

De werken beperken zich geenszins tot twee dimensies.

Ook zien we installaties ontstaan. Feestelijk gekleurde rietjes die opengespleten in een glas gezet worden op een kinderfeest, zo lijkt het, maar dan op gigaformaat en gemaakt van een metalen paal. Of een gepimpte werkkeet waar een kunstenaar tijdens de expo in gaat werken, met ruiten erin, zodat het publiek hem op de vingers kan kijken.

Ook verschillende video-installaties zijn er, waarvan er sommige heel bijzonder tot stand komen, bijvoorbeeld met behulp van twee rally-auto's. Of door een grote cirkel van gebroken groene glazen flessen - achtergebleven product van deze gewezen glasfabriek - op het terrein voor de silo's te leggen en er van bovenaf op bijzondere manier opnames van te maken.

Samenvattend: je kijkt echt je ogen uit, in deze dynamische wereld van post-graffiti artiesten. Ze begonnen ooit met graffiti, maar zijn nu gearriveerde kunstenaars. Vandaar: post-graffiti. Het zijn niet meer die mannen en vrouwen die de openbare ruimten vervuilden met hun viltstiften en verfbussen. Die gevaarlijke toeren uithaalden om hun 'canvas' te bereiken. Nu maken ze kunst, die erkend is, waarvoor ze op academies worden opgeleid, kunst waarvoor ze betaald krijgen om te maken. 

Als is het niet uit te sluiten dat ook deze nu volkomen legaal werkende kunstenaars incidenteel stiekem de spuitbus ter hand nemen op plaatsen waar er zacht gezegd niet om gevraagd wordt. Het is een wereld van schepping, die bij tijd en wijle schuurt. 

Naast de tentoonstellingshal bevindt zich een kleinere hal - toch altijd nog van respectabele afmeting - die de 'open call' loods is (foto hierboven). Een in het circuit bekende graffiti-artiest (in jargon 'schrijver') is uitgenodigd het eerste werk te maken in die loods. Binnen het circuit is hij bekend, maar daar is de code: zwijgen. Hij heeft zijn werk gemaakt. Alle kenners zien wie het gemaakt heeft, maar zwijgen over zijn identiteit. Als 'schrijver' is hij herkenbaar want heeft heel veel werk in de openbare ruimte op zijn geweten. Werk dat niet beloond maar bestraft zou worden. Zoals gezegd, het is een wereld waarin het kan schuren. Jonge talenten zijn welkom in de open call loods om geïnspireerd door de bekende onbekende in de rest van de loods hun werken te scheppen. 

Een derde loods bestaat uit meerdere delen. Dat is de workshoploods. Daarin kunnen liefhebbers, studenten en kunstenaars aan de slag om te creëren, geheel in de geest van wijlen Pierre Janssen die als conservator van het Stedelijke Museum Schiedam de kunstklassen introduceerde. 

Foto onder: curatoren Linda van der Vleuten en Bruce Tsai-Meu-Chong, beiden van OPPERCLAES (Rotterdam), alle foto's (c) De Schiedammer Online