door Ad Bakker (tekst en foto's)

Huisjesslakken komen in de wereld overal voor behalve in gebieden die permanent bevroren blijven en in het midden van de woestijnen. Ze leven zowel in zoet als zout water en natuurlijk ook op het land, en over deze landsoort wil ik het stukje schrijven. Huisjesslakken eten schimmels, algen en vermolmd organisch materiaal, tuinafval en natuurlijk het bladgroen. 

Dit doen ze met een aangepaste bek met duizenden minitandjes die op een rasp lijkt, waarmee ze laagje voor laagje het eetbare ervanaf schrapen om het te verorberen. In Nederland komen er rond de 90 soorten huisjesslakken voor, waarvan veel soorten momenteel helaas op de rand van uitsterven staan. De slak maakt twee soorten slijm aan om het kruipen te vergemakkelijken. Door dat slijm plaveien ze als het ware een soort weg waar ze gemakkelijk overheen kunnen glijden. Maar als een slak zich verticaal moet gaan voortbewegen, wat uiteraard meer grip vereist dan bij het horizontaal voortbewegen, wordt er een ander soort slijm afgescheiden door de slak. Deze slijmlagen worden zilversporen genoemd. Slakken kunnen goed ruiken en kunnen op deze manier elkaar vinden. Want met hun ogen op de bekende steeltjes zien ze alleen maar schaduwen. Ze kunnen deze steeltjes bij gevaar intrekken. De onderste steeltjes gebruiken ze voor de tast.

Op foto 1 (de foto geheel boven het artikel) is een gewone tuinslak te zien en op foto 2 (de foto onder dit stukje tekst) de grote glasslak die schitterend is gekleurd. Meestal lijkt het huis van deze slak op een doorzichtig stuk glas en wordt dan ook een doorzichtige glasslak genoemd.

Nog een heel bekende in de tuin is de segrijnslak (foto 3/4)  die best groot kan worden. En zoals je op foto 4 kunt zien, is er ook één met een zwart lichaam.

Deze ben ik nog maar één keer tegen gekomen dus net als de grote glasslak best wel iets bijzonders. 

De meeste slakken zijn hermafrodiet (tweeslachtig), dit betekent dat ze zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen bezitten. Sommige slakken zijn zelfs solitair en kunnen zich voortplanten zonder dat ze daar een andere slak bij nodig hebben. En ze leggen meestal groepjes ronde doorzichtige eitjes, een enkele keer per stuk zoals op foto 5 (de twee beelden naast elkaar hieronder) is te zien.

De eitjes komen al na twee of drie weken uit en zijn na twee maanden alweer volwassen. Overigens zijn er soorten die tot 400 eitjes kunnen leggen. Daardoor kunnen ze in een (moes)tuin zeer grote schade aanrichten. Alleen is dat eigenlijk onze eigen schuld, want de slakken eten liever geen groene planten. Maar juist de op de grond gevallen bladeren eten ze het liefst. Dus als we alle bladeren in de tuin opruimen roepen we voor de tuin het noodlot over onszelf af. Overigens zijn de op de grond gevallen bladeren ook voor insecten een noodzaak om te overleven. Lieveheersbeestjes, springstaartjes, kevers, etc. maken hier graag gebruik van zodat ze iets te eten hebben en een schuilplaats hebben om de winter te overleven. Ook gebruiken veel insecten de bladeren om daar hun winterslaap te houden. 

Er zijn ook minislakken zoals de slanke dwergslak die te zien is op foto hierboven. De mooie gewone barnsteenslak is op foto hieronder te bewonderen. De zwartgerande tuinslak is op de foto daarna te zien.

En de enige slak met haartjes op zijn huisje is de haarslak. 

De witgerande tuinslak is (met zijn zwarte strepen) op foto hieronder te zien. En op de laatste foto is het boerenknoopje te zien. 





Om een volledig beeld van de op het land levende huisslakken te geven, zijn er gewoon veel te veel slakken om te laten zien. Maar ik denk dat de diversiteit van deze huisjesslakken wel over is gekomen in deze column.

Hier lees je eerdere columns van Ad Bakker:
Bellenblazende vliegen

Iridovirus dodelijk voor de pissebed, maar niet besmettelijk voor de mens; de pissebedden horen tot de kreeftachtigen

Bladluizen worden 'gemolken' door mieren

Lees ook:
Hier wemelt het: nieuwe insectenwand in natuurcentrum De Boshoek